تشخیص سرطان پروستات با PSA

سرطان پروستات سومین بیماری بدخیم در بین مردان ایرانی است و در صورت تشخیص سرطان پروستات در مراحل اولیه، احتمال بهبودی 95 تا 90 درصد خواهد بود.

به دنبال کشف PSA که یک هورمون تولید شده از پروستات می‌باشد و به هنگام سرطان مقدار آن در خون بالا می‌رود و استفاده آن در غربالگری سرطان پروستات به کار می‌رود، تقریبا 50 درصد سرطان‌ های پروستات در مرحله اول بیماری، زمانی که سرطان از غده خارج نشده است تشخیص داده می‌شود.

درمان سرطان پروستات

در این صورت درمان سرطان پروستات در مرحله ای که سرطان از غده خارج نشده بسیار عالی با احتمال 95 تا 90 درصد بهبودی می‌باشد. قبل از کشف PSA، از هر 3 بیمار مبتلا به سرطان پروستات  1 نفر می‌مرد ولی اکنون از هر 100 نفر مبتلا یک نفر به علت سرطان جان خود را از دست می‌دهد. PSA یک سرین پروتئاز است که در مایع شدن منی بعد از انزال نقش دارد، و عمدتا توسط سلول‌ های اپی تلیال (غدد آسينى) موجود در پروستات ترشح می‌شود، و پس از تخریب سلول‌های پروستات و غشای پایه آسینی‌ های پروستات وارد سرم می‌شود.

البته باید توجه داشت که ورود PSA به داخل سرم نیز در موارد سرطان و هم در موارد خوش خیم نظیر هیپرپلازی خوش پروستات، التهاب، عفونت، انزال و معاینه پروستات دیده می‌شود اما در عمل پزشکان در کلینک به عنوان یک نشانه برای وجود سرطان از آن استفاده می‌کنند.

بنابراین باید توجه داشت فردی که قرار است مورد بررسی وجود سرطان پروستات قرار گیرد، اگر شب قبل عمل جنسی داشته دو روز بعد معاینه شود و چنانچه معاینه پروستات انجام شده باشد 3 روز بعد و در مواقع پروستاتیت حاد (عفونت حاد پروستات) 4 هفته بعد آزمایش PSA عمل جنسی داشته باشد.

پروستات

چه زمانی آزمایش PSA دهیم؟

مقدار PSA در مایع منی هزاران بار بیشتر از آن در غده پروستات می‌باشد. PSA به مقادیر اندکی توسط پانکراس و غده بزاقی ترشح می‌شود. انجام آزمایش PSA به طور سالیانه در افراد بالای سن 50 سالگی باید مورد سنجش و اندازه‌گیری قرار گیرد، ولی اگر چنانچه سابقه فامیلی سرطان پروستات وجود داشته باشد باید فرد از سن 40 سالگی به طور سالیانه این آزمایش را انجام دهد. مقدار PSA سرم با افزایش سن افزایش می‌یابد.

بنابراین جهت تشخیص سرطان پروستات در افراد جوانتر در مقایسه با افراد مسن‌تر بایستی سطح کمتری از حد نرمال در نظر گرفته شود. انجام این آزمایش بعد از سن 75 سالگی ضرورتی ندارد.

باید توجه داشته باشیم در فردی اگر به طور ناگهانی سطح سرمی PSA افزایش غیر طبیعی نشان دهد، الزاما به معنی وجود سرطان پروستات نمی‌باشد، در غیر این صورت در چنین فردی با شک یا یقین وجود التهاب یا عفونت پروستات، بیمار به مدت 4 هفته تحت درمان با آنتی بیوتیک قرار می‌گیرد و مجددا آزمایش تکرار می‌گردد. در صورت پایین آمدن مقدار PSA سرم خون نشانه وجود التهاب یا عفونت بوده و سرطان پروستات نمی‌باشد. با مثال فوق به این واقعیت پی برده می‌شود که مقدار PSA اختصاصی برای وجود سرطان پروستات نمی‌باشد، ولی نشان دهنده آن است که PSA اختصاصا از پروستات ترشح می‌شود و به پروستات اختصاص دارد.

یک نکته مهم کلینیکی که جراح اورولوژیست باید به آن توجه داشته باشد، این است که 18 تا 20 درصد افرادی که پروستات کوچک دارند و مبتلا به سرطان پروستات هستند، ممکن است مقدار PSA سرم خون بالایی نداشته باشند و در چنین مواقعی معاینه انگشتی رکتوم برای بررسی سفت بودن پروستات از اهمیت ویژه‌ ای برخوردار می‌باشد.

معاینه پروستات از راه رکتوم

در 50 درصد افراد مبتلا به سرطان پروستات در معاینه پروستات از راه رکتوم ندول‌های سفت در پروستات قابل لمس است که برای تایید وجود سرطان پروستات نمونه‌برداری باید صورت گیرد. در بسیاری از موارد PSA سرم خون مردان بالاتر از حد طبیعی بوده ولی معاینه پروستات طبیعی می‌باشد.

در این حالت انجام سونوگرافی ترانس رکتال که به آن Trus می‌گویند، توسط یک پزشک حاذق و متبحر کمک چشمگیری به وجود یا عدم وجود سرطان پروستات کمک می‌کند. بنابراین تشخیص سرطان بر اساس سنجش و اندازه‌گیری PSA، معاینه پروستات و بالاخره سونوگرافی پروستات می‌باشد.

ویتامین E، سلنیوم و لیکوپن اثر شناخته شده‌ای روی سطح سرمی PSA ندارد. نشان داده شده مقدار PSA سرم با افزایش سن افزایش می‌یابد. برخی از محققین جهت بهبود اختصاصی شدن تشخیص بدخیمی در پروستات‌ های بزرگ و افزایش تشخیص بدخیمی در پروستات‌ های کوچک از دانسیته PSA (تقسیم PSA بر حجم پروستات) استفاده کرده‌اند، اگر چه در برخی مطالعات این موضوع اثبات نشده است.

این واقعیت که برخی شرایط نظیر هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) و عفونت پروستات قادر به افزایش PSA می‌باشند. سبب شده است از اختصاصیت PSA به عنوان تست تشخیص سرطان پروستات کاسته شود. جهت افزایش اختصاصیت PSA از یک آزمایش دیگری تحت عنوان PSA VELOCITY و میزان PSA آزاد استفاده می‌شود.

PSA VELOCITY به سرعت افزایش PSA گفته می‌شود. مطالعات نشان داده که زمانی که محدوده PSA بین 4 تا 10 باشد، افزایش PSA بیشتر از 7/0 در سال دارای اختصاصی بودن به میزان 90 درصد در سرطان پروستات نقش دارد.

برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.

دکتر هوشنگ قوامی جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری و ناتوانی جنسی مردان در تهران

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 5روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)

  • تصویر کاربر یاسمن شنبه ۸ خرداد ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 159 مشاهده پرسش
    با سلام اقای دکتر میران کل پروستات پدرم در ازمایش ۱۴/۵ هست چه کار باید کرد؟ بدخیم هست؟
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی شنبه ۸ خرداد ۰( 2 سال پیش)

      با سلام نمونه برداري از پروستات بايد انجام شود

  • تصویر کاربر محمد دوشنبه ۲۰ اردیبهشت ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 184 مشاهده پرسش
    با سلام اقای دکتر پدرم مردی ۵۹ ساله مشکل تکرر ادرار داشتند وقتی به دکتر مراجعه کردند ازمایش و سونوگرافی انجام دادند ک نشون دادند ک پروستاتشون بزرگ شده یه سری دارو نوشتند پدر خوردند ولی افاقه نکرد خیلی شب ها دستشویی میرن .‌لطفا راهنمایی کنید .
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۲۰ اردیبهشت ۰( 2 سال پیش)

      شبي يك عدد كپسول امنيك ميل كنند يك ماه

  • تصویر کاربر مجید دوشنبه ۳۰ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 161 مشاهده پرسش
    دکتر جان سلام و شب بخیر
    راجبه التهاب پروستات فرمودید آبگرم و شیاف ایندومتاسین
    داروی خاصی برای این بیماری پیشنهاد نمیکنین
    تشکر و سپاس
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۳۰ فروردین ۰( 2 سال پیش)

      با سلام دارويي وجود ندارد

  • تصویر کاربر مصطفی دوشنبه ۳۰ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 249 مشاهده پرسش
    با سلام و روز بخیر پدرم 72سالشه آزمایش خون PSA ایشون 5/6شده ولی مشکل خاصی نداره آیا جای نگرانی هستش؟
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۳۰ فروردین ۰( 2 سال پیش)

      نمونه برداري از پروستات انجام شود

  • تصویر کاربر همتا دوشنبه ۲۳ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 215 مشاهده پرسش
    سلام و خسته نباشید خدمت دکتر عزیز ،پدرم ۶۳ساله هستن وسابقه فشار خون و دیابت دارن ،ماه گذشته دل و کمر و پهلو درد داشتن ،در سونوگرافی افزایش سایز پروستات نشون دادو آزمایش asp/9ودکتر اورولوژی قرص سیپرو به مدت بیست روز تجویز کردن و تکرار آزمایش ،الانasp8شده و fasp۲اگه امکانش هست نظرتون روبگید
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۲۳ فروردین ۰( 2 سال پیش)

      بايد نمونه برداري از پروستات انجام شود

  • تصویر کاربر م.ت سه شنبه ۱۰ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 242 مشاهده پرسش
    پدرم ۵۵ ساله هستن وجواب ازمایش پروستاتشون عددtotal)33.72) هست وfree)3.14)
    میشه خواهش کنم بگید که ایا خطرناکه و ممکنه که سرطان باشه؟چکاری باید انجام بشه؟
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی سه شنبه ۱۰ فروردین ۰( 2 سال پیش)

      با سلام نمونه برداري از پروستات جهت وجود سرطان بايد انجام شود

  • تصویر کاربر بهروز سه شنبه ۱۰ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 244 مشاهده پرسش
    آقای دکتر سلام،تبریک و شادباش به مناسبت سال جدید
    آقای دکتر پروستات ومثانه بیمار ما کامل برداشته شده،جواب پاتولوژی منفی بوده وفقط مثانه را درگیر کرده ومتاستاز دیگه ای نداشته،متوجه شدیم بیمارمجدد سیگارمیکشد،این کار چه عوارضی درپی دارد؟ صرف نظر ازسیگارکشیدن ،درنظر گرفتن طول عمر برای این بیماران درست است؟شش ماهه دیگه باید سیتی اسکن مجددانجام بده،ازپاسخ جامع وکمال شما کمال تشکر را دارم.
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۹ فروردین ۰( 2 سال پیش)

      سوال شما مفهوم نيست سن بيمار و وجود سرطان در پروستات يا مثانه بوده را ذكر كنيد

    2. تصویر کاربر بهروز سه شنبه ۱۰ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام وقت بخیر،سن بیمار۶۲سال،سرطان بدخیم پروستات بوده که مثانه را درگیر کرده،اگربیمارسیگاربکشد چه اتفاقی می افتد؟
    3. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی سه شنبه ۱۰ فروردین ۰( 2 سال پیش)

      با سلام و تبريك سال نو بايد سيگار ترك شود اگر ادامه دهند اتفاقي نمي افتد

    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر دلارام پنجشنبه ۲۸ اسفند ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 207 مشاهده پرسش
    سلام وقت بخیر..جواب آزمایش پدرم پروستات عددش ۱۰.۷۴ بود (total) میخواستم بفرمایید که چه اقداماتی لازم است؟
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی پنجشنبه ۲۸ اسفند ۹۹( 3 سال پیش)

      بايد نمونه برداري از پروستات انجام شود

  • تصویر کاربر قدم دوشنبه ۲۵ اسفند ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 188 مشاهده پرسش
    سلام
    مردی 62 ساله سابقه شکستگی لگن و ران و پارگی مثانه و قطع مجرای تروماتیک خلفی 5 بار اورتروتومی شدم مجرا باز شد اما تنگی خاص خود را دارد حدود 16 سال است که مبتلا به بزرگی خوش پروستات با حجم فعلی 115 می‌باشم چند هفته پیش هم تعدادی سنگ به ابعاد 4 و 10 میل در مثانه تشکیل شده است از یک ماه پیش هم دچار بیماری پیرونی مجرا ی ادراری شده ام شب ها دو بار دستشویی میروم دفع ادرار نیز هرازگاهی خوب ، متوسط و ضعیف است اگر دیر به دستشویی بروم خودم را نیز خیس میکنم با توجه به سابقه قطع مجرای تروماتیک خلفی چنانچه پروستات برداشته شود آیا این امر موجب بی اختیاری ادرار در من نمیشود ضمنا اولویت های من در درمان بیماری های ذکرشده چیست داروهای که استفاده میکنم کپسول تامسولوسین پروتال و تراززوسین 2 و کپسول سیپرو فلوکساسین 500 روزانه می‌باشد قرص پابا تجویز شده اما هنوز موفق به خرید نشده ام
    با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۲۵ اسفند ۹۹( 3 سال پیش)

      بايد پروستات عمل شود

  • تصویر کاربر محمدرسول دوشنبه ۲۵ اسفند ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 198 مشاهده پرسش
    باسلام
    بنده ۳۳سال سن دارم و تقریبا از دوماه پیش با علاعم شدید درد ران و لگن و درد الت تناسلی سوزش و تکرر ادرار به دکتر اورولوژی مراجعه کردم و با انجام سیستوسکپی و نوار ادرار تشخیص التهاب پروستات دادن و الان بعد از دو ماه و نیم مصرف سیلوکسیب و پروترال و تاوانکس ۵۰۰ و سفکسیم ۴۰۰ حتی با اضافه کردن مصرف دارو به هر ۱۲ساعت اصلا بهبود پیدا نکردم و همچنان بسیار درگیر این بیماری هستم و از شما دکتر محترم تقاضای کمک دارم واقعا تو زندگی زناشویی و روزانه بنده تاثیر گذاشته
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۲۵ اسفند ۹۹( 3 سال پیش)

      روزي يك عدد قرص وزيكر ده ميلي گرم يك ماه ميل كنيد و روزي دو بار هر ١٥ دقيقه در أب گرم نشسته شود و روزي يك عدد شياف ايندومتاسين ١٠٠ استعمال كنيد ده روز

درحال دریافت اطلاعات
پرسش از دکتر