تشخیص سرطان پروستات با PSA

سرطان پروستات سومین بیماری بدخیم در بین مردان ایرانی است و در صورت تشخیص سرطان پروستات در مراحل اولیه، احتمال بهبودی 95 تا 90 درصد خواهد بود.

به دنبال کشف PSA که یک هورمون تولید شده از پروستات می‌باشد و به هنگام سرطان مقدار آن در خون بالا می‌رود و استفاده آن در غربالگری سرطان پروستات به کار می‌رود، تقریبا 50 درصد سرطان‌ های پروستات در مرحله اول بیماری، زمانی که سرطان از غده خارج نشده است تشخیص داده می‌شود.

درمان سرطان پروستات

در این صورت درمان سرطان پروستات در مرحله ای که سرطان از غده خارج نشده بسیار عالی با احتمال 95 تا 90 درصد بهبودی می‌باشد. قبل از کشف PSA، از هر 3 بیمار مبتلا به سرطان پروستات  1 نفر می‌مرد ولی اکنون از هر 100 نفر مبتلا یک نفر به علت سرطان جان خود را از دست می‌دهد. PSA یک سرین پروتئاز است که در مایع شدن منی بعد از انزال نقش دارد، و عمدتا توسط سلول‌ های اپی تلیال (غدد آسينى) موجود در پروستات ترشح می‌شود، و پس از تخریب سلول‌های پروستات و غشای پایه آسینی‌ های پروستات وارد سرم می‌شود.

البته باید توجه داشت که ورود PSA به داخل سرم نیز در موارد سرطان و هم در موارد خوش خیم نظیر هیپرپلازی خوش پروستات، التهاب، عفونت، انزال و معاینه پروستات دیده می‌شود اما در عمل پزشکان در کلینک به عنوان یک نشانه برای وجود سرطان از آن استفاده می‌کنند.

بنابراین باید توجه داشت فردی که قرار است مورد بررسی وجود سرطان پروستات قرار گیرد، اگر شب قبل عمل جنسی داشته دو روز بعد معاینه شود و چنانچه معاینه پروستات انجام شده باشد 3 روز بعد و در مواقع پروستاتیت حاد (عفونت حاد پروستات) 4 هفته بعد آزمایش PSA عمل جنسی داشته باشد.

پروستات

چه زمانی آزمایش PSA دهیم؟

مقدار PSA در مایع منی هزاران بار بیشتر از آن در غده پروستات می‌باشد. PSA به مقادیر اندکی توسط پانکراس و غده بزاقی ترشح می‌شود. انجام آزمایش PSA به طور سالیانه در افراد بالای سن 50 سالگی باید مورد سنجش و اندازه‌گیری قرار گیرد، ولی اگر چنانچه سابقه فامیلی سرطان پروستات وجود داشته باشد باید فرد از سن 40 سالگی به طور سالیانه این آزمایش را انجام دهد. مقدار PSA سرم با افزایش سن افزایش می‌یابد.

بنابراین جهت تشخیص سرطان پروستات در افراد جوانتر در مقایسه با افراد مسن‌تر بایستی سطح کمتری از حد نرمال در نظر گرفته شود. انجام این آزمایش بعد از سن 75 سالگی ضرورتی ندارد.

باید توجه داشته باشیم در فردی اگر به طور ناگهانی سطح سرمی PSA افزایش غیر طبیعی نشان دهد، الزاما به معنی وجود سرطان پروستات نمی‌باشد، در غیر این صورت در چنین فردی با شک یا یقین وجود التهاب یا عفونت پروستات، بیمار به مدت 4 هفته تحت درمان با آنتی بیوتیک قرار می‌گیرد و مجددا آزمایش تکرار می‌گردد. در صورت پایین آمدن مقدار PSA سرم خون نشانه وجود التهاب یا عفونت بوده و سرطان پروستات نمی‌باشد. با مثال فوق به این واقعیت پی برده می‌شود که مقدار PSA اختصاصی برای وجود سرطان پروستات نمی‌باشد، ولی نشان دهنده آن است که PSA اختصاصا از پروستات ترشح می‌شود و به پروستات اختصاص دارد.

یک نکته مهم کلینیکی که جراح اورولوژیست باید به آن توجه داشته باشد، این است که 18 تا 20 درصد افرادی که پروستات کوچک دارند و مبتلا به سرطان پروستات هستند، ممکن است مقدار PSA سرم خون بالایی نداشته باشند و در چنین مواقعی معاینه انگشتی رکتوم برای بررسی سفت بودن پروستات از اهمیت ویژه‌ ای برخوردار می‌باشد.

معاینه پروستات از راه رکتوم

در 50 درصد افراد مبتلا به سرطان پروستات در معاینه پروستات از راه رکتوم ندول‌های سفت در پروستات قابل لمس است که برای تایید وجود سرطان پروستات نمونه‌برداری باید صورت گیرد. در بسیاری از موارد PSA سرم خون مردان بالاتر از حد طبیعی بوده ولی معاینه پروستات طبیعی می‌باشد.

در این حالت انجام سونوگرافی ترانس رکتال که به آن Trus می‌گویند، توسط یک پزشک حاذق و متبحر کمک چشمگیری به وجود یا عدم وجود سرطان پروستات کمک می‌کند. بنابراین تشخیص سرطان بر اساس سنجش و اندازه‌گیری PSA، معاینه پروستات و بالاخره سونوگرافی پروستات می‌باشد.

ویتامین E، سلنیوم و لیکوپن اثر شناخته شده‌ای روی سطح سرمی PSA ندارد. نشان داده شده مقدار PSA سرم با افزایش سن افزایش می‌یابد. برخی از محققین جهت بهبود اختصاصی شدن تشخیص بدخیمی در پروستات‌ های بزرگ و افزایش تشخیص بدخیمی در پروستات‌ های کوچک از دانسیته PSA (تقسیم PSA بر حجم پروستات) استفاده کرده‌اند، اگر چه در برخی مطالعات این موضوع اثبات نشده است.

این واقعیت که برخی شرایط نظیر هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) و عفونت پروستات قادر به افزایش PSA می‌باشند. سبب شده است از اختصاصیت PSA به عنوان تست تشخیص سرطان پروستات کاسته شود. جهت افزایش اختصاصیت PSA از یک آزمایش دیگری تحت عنوان PSA VELOCITY و میزان PSA آزاد استفاده می‌شود.

PSA VELOCITY به سرعت افزایش PSA گفته می‌شود. مطالعات نشان داده که زمانی که محدوده PSA بین 4 تا 10 باشد، افزایش PSA بیشتر از 7/0 در سال دارای اختصاصی بودن به میزان 90 درصد در سرطان پروستات نقش دارد.

برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.

دکتر هوشنگ قوامی جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری و ناتوانی جنسی مردان در تهران

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 5روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)

  • تصویر کاربر محمد دوشنبه ۱۰ مهر ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 202 مشاهده پرسش
    باسلام و تشکرازراهنمایی شما اقای دکتر باتوجهبدستور جنابعالی و خوردن قرص تادالافیل 20 نتیجه کامل حاصل نشد لذا با تو جه به 75 سالگی من در صور تیکه دستور مو ثر تری باشد اعلام فرمائید با تشکر و سپاس وارزوی موفقیت و سلامتی برای شما وخانواده محترم
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۱۰ مهر ۹۶( 6 سال پیش)
      خير عرضي نيست
  • تصویر کاربر عابدین چهارشنبه ۲۹ شهریور ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 291 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر بنده 3 سال سن دارم مودت سه سال هست که سوزش وتکررادراربعدازدفع ادرار دارم دکترا زیادی رفتم آخرین دکترم بعدازازمایشات دوهفته آنتی بیوتیک دادو پنجاه روز پرازوسین هنوز خوب نشدم میخاستی علت ودرمان بیماریم بدونم ممنون ازراهنمایتون
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۲۷ شهریور ۹۶( 6 سال پیش)
      احتمالا مبتلا به پروستاتيت احتقاني هستيد جهت تشخيص ودرمان جهت انجام سيستوسكوپي در مطب مراجعه كنيد
    2. تصویر کاربر عابدین سه شنبه ۲۸ شهریور ۹۶( 6 سال پیش)
      آقای دکتر من ی ورزشکار حرفه ای هستم آیا مصرف مشتقات تستسترون یا خوده تستسترون هیچ ربطی به این بیماریم داره میتونم مصرف کنم
    3. تصویر کاربر عابدین سه شنبه ۲۸ شهریور ۹۶( 6 سال پیش)
      آقای دکتر من ی ورزشکار حرفه ای هستم آیا مصرف مشتقات تستسترون یا خوده تستسترون هیچ ربطی به این بیماریم داره میتونم مصرف کنم
    4. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی چهارشنبه ۲۹ شهریور ۹۶( 6 سال پیش)
      ارتباطي به آن ندارد مشكل پروستات التهابي شما مي باشد
    5. نمایش سایر 3 پاسخ
  • تصویر کاربر فرهاد دوشنبه ۲۷ شهریور ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 336 مشاهده پرسش
    بإسلام .خواستم واقعا تشكر كنم كه سريع پاسخ داديد واقعا ازتون ممنونم بابت زحمتي ك ميكشيد فقط سوال اخر خواستم بپرسم بعد از مشاهده كردن دوبار خون در مني احتياجي به مراجعه پزشك هست يا نه؟تشكر از شما آقاي دكتر قوامي
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۲۷ شهریور ۹۶( 6 سال پیش)
      روزي دو بار هر بار ١٥ دقيقه در آب گرم بنشينيد ورزي يك عدد شياف ايندومتاسين صد ميلي گرم استعمال كنيد
  • تصویر کاربر هوتن چهارشنبه ۱۸ مرداد ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 222 مشاهده پرسش
    باسلام
    اینجانب حدود یکسال تکرر ادرار داشته و گاهی درد در الت تناسلی و گاهی بیضه و پیش ابراه داشته ام .یک ماه پیش به پزشک مراجعه کرده وایشان پروستاتیت تشخیص دادند و در سنوگرافی و ازمایش ادرار و خون عفونت و مشکلی نبود . ابتدا با تامسولوسین و دیکلوفناک شروع کردم در مراجعه بعدی با توجه به بهبود 40 درصدی در رفع قطره قطره شدن درمان با سیپروفلوکساسین و دارو های قبل ادامه یافت حدود 2 هفته از این مرحله می گذرد اما درد هنوز هست و کاهش جزیی داشته ولی گاهی زیاد می شود تحملم نسبت به نگهداری ادرار بیش تر شده ولی درد در راست روده وگاها مقعد اخیرا به وجود امده. حال سوال اینست آیا این دارو ها را ادامه دهم یا مشکل چیز دیگری است و اینکه مشکل حاد است و جراحی نیاز دارد؟ و اینکه آیا استمنا انجام شود یا خیر برای خروج عفونت احتمالی ؟ باتوجه به این که از زمان درمان استمنا انجام نشده لطفا راهنمایی کنید
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی چهارشنبه ۱۸ مرداد ۹۶( 6 سال پیش)
      با سلام بيماري شما پروستاتيت مزمن التهابي مي باش پزشكتان اين درمان را براي شما تجويز كنند .
  • تصویر کاربر سید یکشنبه ۸ مرداد ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 367 مشاهده پرسش
    با سلام در کلینیک پردیس نور ( سعادت آباد تهران ) روش جدیدی را برای درمان هیپرپلازی پروستات به کار گرفتند بنام آمبولازیسیون رگهای پروستات که با تزریق موادی داخل رگ خونی پروستات مانع انتقال خون به پروستات شده و پروستات بعد از مدتی کوچک میشود . میخواستم نظر جنابعالی در این خصوص بدانم . با احترام احدی
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی یکشنبه ۸ مرداد ۹۶( 6 سال پیش)
      با سلام متداول ترين درمان جراحي پروستات در دنيا عمل تراشيدن turp مي با شد كه ٩٥درصد پروستات ها در دنيا با اين روش جراحي مي شود . در آپارات سايت من اين عمل را مشاهده كنيد .
  • تصویر کاربر علی یکشنبه ۱ مرداد ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 366 مشاهده پرسش
    5740: سلام،صبح بخیر،خسته نباشید جناب آقای دکتر قوامی مردی هستم باسن 54 سال متاهل که حدود پنچ سال هست که درناحیه پهلو چپ و زیر شکم سمت چپ درد دارم که تحت نظر جناب آقای دکتر مسجدی زاده فوق تخصص گوارش هستم که تشخیص داده اند که سند رم روده تحریک پذیر دارم با یبوست شدید که دارو مصرف میکنم حدودسه سال پیش بعد از سونوگرافی بخاطر درد درناحیه زیر شکم وپهلواعلام شد که جداره دیواره مثانه ام ضخیم شده 3میل که بعداز مراجعه به پزشک مختصص کلیه قرض ترازوسین2شبی یکی-سی لا کس شبی یک عدد-سلکوکسیب100شبی یک عدد تجویز کرد آخرین سونوگرافی در سال گذشته اعلام شد که جداره دیواره مثانه ام 4میل شده وبعد از تخلیه 19 سی سی باقی مانده ادرار در مثانه بوده درد همیشه نبوده بعداز فوت همسرم از حدود سه ماه پیش مجددادرد شروع شده در ناحیه زیر شکم ،پهلو ،زیربیضه سمت چپ ادرارم اصلا فشار نداره ، بعضی وقت ها که میروم دستشویی اولش ادرارم نمیاد شب ها جدیدا دستشویی نمیروم میانگین روزی 6 بار از صبح تا شب دستشویی میروم هر باری حدود 100تا50سی سی ادرارمیکنم بعضی وقت ها خیلی باید زوربزنم جدیدامدفوعم بایدفشار زیاد بدم تاتخلیه بشه نه کامل ، تکرروسوزش ادرار همیشه ندارم بعضی وقت ها دارم یک ماه پیش آزمایش کامل خون دادم همه چیز نرمال بود فقط اعلام شد مقداری کم خونی دارم ولی الان درد ناحیه زیر بیضه وزیر شکم و پهلو واختلال درنعوظ و عدم فشار در ادرار آزارم میده وفکر میکنم مثانه ام کامل تخلیه نمیشه آقای دکتر لطفا راهنمایی بفرمایید. ممنون وسپاسگزارم
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی یکشنبه ۱ مرداد ۹۶( 6 سال پیش)
      با سلام با اين همه علاييم توصيه مي شود به مطب مراجعه كنيد ، تا سيستوسكوپي در مطب انجام شود .
  • تصویر کاربر شکوفه سه شنبه ۲۰ تیر ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 234 مشاهده پرسش
    باسلام واحترام bun پدرم که 86 سال دارند201 وکراتنین 5.9 بوده است ایشان مبتلابه هیپرتروفی پروستات هستند بعد ازسونوگرافی مشخص شده 1800سیسی ادرار باقیمانده دارند وسند ادراری گذاشتندبعد از دوروز bun180 وکراتنین 4.5 شده است برای اوتریامترن تجویز شده دوبار در روز وبه دلیل فشارخون لوزار25 مصرف می کنند وپرازوسین هم دارند دیشب که شب سوم بوده دچار افت فشار 100/70 شدند واحساس خیلی بعدی داشتند تاشنبه به دکترشان دسترسی نداریم می شود راهنمایی بفرمایید که با چه سرعتی اوره وکراتنین در طی چند روز باید کاهش یابد پزشک معالج فرمودند نیاز به عمل دارند ولی فعلا باید دوروز بعد ازمایش دهید که ما دادیم ونتیجه را برای شما گزارش کردم تنفسشان هم تند است لطفا ما را راهنمایی بفرمایید سپاسگزارم
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی سه شنبه ۲۰ تیر ۹۶( 6 سال پیش)
      تا طبیعی نشدن اوره و کراتینین یا حداقل در حد طبیعی شدن عمل مجاز نیست و پرازوسین را هم قطع کنید و سوند فولی را خارج نکنید و اگر مایل بودید برای عمل با لیزر مراجعه کنید
  • تصویر کاربر جلال سه شنبه ۲۹ فروردین ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 261 مشاهده پرسش
    سلام خدمت شما 53سال دارم از سال 91 دچار درد ناحیه پرینه والت تناسلی شدم پزشکان زیادی مراجع کردم تشخیص های متفاوت گذاشتند وعلائم مثل سندروم لگن درد ناک دارم که بصورت دوره‌ای در فصول سرد سال ناراحتی لگن کمر ومقعد وسوزش پس از ادرار دارم رابطه زناشویی برام سخت وناراحت کننده شده اکثرا پس از دفع ادرار دچار سوزش وناراحتی مقعد میشم نشستن برایم اذیت کننده شده طوری شده که اکثرا در ناحیه نشیمنگاه احساس درد و ناراحتی دارم لطفا کمکم نمایید خیلی خیلی ممنونم
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی سه شنبه ۲۹ فروردین ۹۶( 6 سال پیش)
      با سلام شما مبتلا به سندرم درد لگنى هستيد كه به دنبال پروستاتيت مزمن بوجود مى ايد و درمان مشكل است و استرس نداشته باشيد و دستورات زير را انجام دهيد: درمان پروستاتیت مزمن ۱-مصرف انتی بیوتیک ciprofloxacin هر ۱۲ ساعت یک عدد به مدت ۴ هفته ۲-انجام عمل جنسی ۳-نشستن در اب گرم روزی ۳ بار هر بار ۱۵ دقیقه ۴-کپسول omnicیک عدد موقع خواب ۵-شیاف ایندومتاسین ۱۰۰ میلی گرم روزی یک عدد به مدت یک هفته
درحال دریافت اطلاعات
پرسش از دکتر