تشخیص سرطان پروستات با PSA

سرطان پروستات سومین بیماری بدخیم در بین مردان ایرانی است و در صورت تشخیص سرطان پروستات در مراحل اولیه، احتمال بهبودی 95 تا 90 درصد خواهد بود.

به دنبال کشف PSA که یک هورمون تولید شده از پروستات می‌باشد و به هنگام سرطان مقدار آن در خون بالا می‌رود و استفاده آن در غربالگری سرطان پروستات به کار می‌رود، تقریبا 50 درصد سرطان‌ های پروستات در مرحله اول بیماری، زمانی که سرطان از غده خارج نشده است تشخیص داده می‌شود.

درمان سرطان پروستات

در این صورت درمان سرطان پروستات در مرحله ای که سرطان از غده خارج نشده بسیار عالی با احتمال 95 تا 90 درصد بهبودی می‌باشد. قبل از کشف PSA، از هر 3 بیمار مبتلا به سرطان پروستات  1 نفر می‌مرد ولی اکنون از هر 100 نفر مبتلا یک نفر به علت سرطان جان خود را از دست می‌دهد. PSA یک سرین پروتئاز است که در مایع شدن منی بعد از انزال نقش دارد، و عمدتا توسط سلول‌ های اپی تلیال (غدد آسينى) موجود در پروستات ترشح می‌شود، و پس از تخریب سلول‌های پروستات و غشای پایه آسینی‌ های پروستات وارد سرم می‌شود.

البته باید توجه داشت که ورود PSA به داخل سرم نیز در موارد سرطان و هم در موارد خوش خیم نظیر هیپرپلازی خوش پروستات، التهاب، عفونت، انزال و معاینه پروستات دیده می‌شود اما در عمل پزشکان در کلینک به عنوان یک نشانه برای وجود سرطان از آن استفاده می‌کنند.

بنابراین باید توجه داشت فردی که قرار است مورد بررسی وجود سرطان پروستات قرار گیرد، اگر شب قبل عمل جنسی داشته دو روز بعد معاینه شود و چنانچه معاینه پروستات انجام شده باشد 3 روز بعد و در مواقع پروستاتیت حاد (عفونت حاد پروستات) 4 هفته بعد آزمایش PSA عمل جنسی داشته باشد.

پروستات

چه زمانی آزمایش PSA دهیم؟

مقدار PSA در مایع منی هزاران بار بیشتر از آن در غده پروستات می‌باشد. PSA به مقادیر اندکی توسط پانکراس و غده بزاقی ترشح می‌شود. انجام آزمایش PSA به طور سالیانه در افراد بالای سن 50 سالگی باید مورد سنجش و اندازه‌گیری قرار گیرد، ولی اگر چنانچه سابقه فامیلی سرطان پروستات وجود داشته باشد باید فرد از سن 40 سالگی به طور سالیانه این آزمایش را انجام دهد. مقدار PSA سرم با افزایش سن افزایش می‌یابد.

بنابراین جهت تشخیص سرطان پروستات در افراد جوانتر در مقایسه با افراد مسن‌تر بایستی سطح کمتری از حد نرمال در نظر گرفته شود. انجام این آزمایش بعد از سن 75 سالگی ضرورتی ندارد.

باید توجه داشته باشیم در فردی اگر به طور ناگهانی سطح سرمی PSA افزایش غیر طبیعی نشان دهد، الزاما به معنی وجود سرطان پروستات نمی‌باشد، در غیر این صورت در چنین فردی با شک یا یقین وجود التهاب یا عفونت پروستات، بیمار به مدت 4 هفته تحت درمان با آنتی بیوتیک قرار می‌گیرد و مجددا آزمایش تکرار می‌گردد. در صورت پایین آمدن مقدار PSA سرم خون نشانه وجود التهاب یا عفونت بوده و سرطان پروستات نمی‌باشد. با مثال فوق به این واقعیت پی برده می‌شود که مقدار PSA اختصاصی برای وجود سرطان پروستات نمی‌باشد، ولی نشان دهنده آن است که PSA اختصاصا از پروستات ترشح می‌شود و به پروستات اختصاص دارد.

یک نکته مهم کلینیکی که جراح اورولوژیست باید به آن توجه داشته باشد، این است که 18 تا 20 درصد افرادی که پروستات کوچک دارند و مبتلا به سرطان پروستات هستند، ممکن است مقدار PSA سرم خون بالایی نداشته باشند و در چنین مواقعی معاینه انگشتی رکتوم برای بررسی سفت بودن پروستات از اهمیت ویژه‌ ای برخوردار می‌باشد.

معاینه پروستات از راه رکتوم

در 50 درصد افراد مبتلا به سرطان پروستات در معاینه پروستات از راه رکتوم ندول‌های سفت در پروستات قابل لمس است که برای تایید وجود سرطان پروستات نمونه‌برداری باید صورت گیرد. در بسیاری از موارد PSA سرم خون مردان بالاتر از حد طبیعی بوده ولی معاینه پروستات طبیعی می‌باشد.

در این حالت انجام سونوگرافی ترانس رکتال که به آن Trus می‌گویند، توسط یک پزشک حاذق و متبحر کمک چشمگیری به وجود یا عدم وجود سرطان پروستات کمک می‌کند. بنابراین تشخیص سرطان بر اساس سنجش و اندازه‌گیری PSA، معاینه پروستات و بالاخره سونوگرافی پروستات می‌باشد.

ویتامین E، سلنیوم و لیکوپن اثر شناخته شده‌ای روی سطح سرمی PSA ندارد. نشان داده شده مقدار PSA سرم با افزایش سن افزایش می‌یابد. برخی از محققین جهت بهبود اختصاصی شدن تشخیص بدخیمی در پروستات‌ های بزرگ و افزایش تشخیص بدخیمی در پروستات‌ های کوچک از دانسیته PSA (تقسیم PSA بر حجم پروستات) استفاده کرده‌اند، اگر چه در برخی مطالعات این موضوع اثبات نشده است.

این واقعیت که برخی شرایط نظیر هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) و عفونت پروستات قادر به افزایش PSA می‌باشند. سبب شده است از اختصاصیت PSA به عنوان تست تشخیص سرطان پروستات کاسته شود. جهت افزایش اختصاصیت PSA از یک آزمایش دیگری تحت عنوان PSA VELOCITY و میزان PSA آزاد استفاده می‌شود.

PSA VELOCITY به سرعت افزایش PSA گفته می‌شود. مطالعات نشان داده که زمانی که محدوده PSA بین 4 تا 10 باشد، افزایش PSA بیشتر از 7/0 در سال دارای اختصاصی بودن به میزان 90 درصد در سرطان پروستات نقش دارد.

برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.

دکتر هوشنگ قوامی جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری و ناتوانی جنسی مردان در تهران

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 5روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)

  • تصویر کاربر حسین جمعه ۱۸ مهر ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 203 مشاهده پرسش
    سلام ببخشید من ۱۵ ساله هرروز دارم خودارضایی میکنم میترسم پروساتاتم التهاب پیداکنه یا سرطان پروستات بگیرم هفته ای هست بعدازاستمنامیخوام ادرارکنم حشفه ام میسوزه ودرد میکنه وناگفته نماند قبل ارضا ۴ ساعت پورن نگاه میکنم وباآلت خودم ناخوداگاه کارمیکنم حالا میخوام پروستاتم عیب پیدانکنه چه دارویی برای پیش گیری مصرف کنم مثلا ریشه گزنه خوبه جمعه ها دمنوش بخورم توروخدا دارویی معرفی کنید که استفاده کنم وعارضه نداشته باشه
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی جمعه ۱۸ مهر ۹۹( 3 سال پیش)

      دارويي ندارد

  • تصویر کاربر شکریان جمعه ۱۸ مهر ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 248 مشاهده پرسش
    با سلام
    اقای دکتر پدربزرگ بنده سونوگرافی پروستات انجام دادن و مشکل داشته دکترشون ازمایش psa براشون دادن که نتیجه ازمایش سطح ۱۱.۵ رو نشان داده سنشون ۸۲ ساله نظرتون رو میفرمایید.
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی جمعه ۱۸ مهر ۹۹( 3 سال پیش)

      بايد بيوپسي پروستات انجام شود

    2. تصویر کاربر شکریان جمعه ۱۸ مهر ۹۹( 3 سال پیش)
      ممنون از شما
    3. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی جمعه ۱۸ مهر ۹۹( 3 سال پیش)

      خواهش مي كنم

    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر كيانا شنبه ۱۲ مهر ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 210 مشاهده پرسش
    سلام وقت بخير پدر من ٨١ سال دارند و مدتيه دفعات تخليه ادرارشونً زياد شده ازمايش دادند قند هم رفته روي سيصد.
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی شنبه ۱۲ مهر ۹۹( 3 سال پیش)

      روزي يك عدد كپسول امنيك ميل كنند

  • تصویر کاربر رسولی جمعه ۱۱ مهر ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 185 مشاهده پرسش
    سلام.۳۰ سالم هست
    حجم پروستاتم ۲۸ سی سی ،
    Total psa 8.5
    Freepsa 0.6
    Freepsa/totalpsa 0.071
    مشکل خاصی ندارم در ادرار ،البته اخر ادرارم یکم قطره قطره میشه،
    استخوان درد هم دارم گاها ،احتمالا سرطان پروستات هست و پخش شده به استخوانهام ؟ بیماری cml خون هم دارم
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی جمعه ۱۱ مهر ۹۹( 3 سال پیش)

      سرطان در سن شما ديده نمي شود روزي يك عدد كپسول امنيك ميل كنيد ده روز

  • تصویر کاربر احمد دوشنبه ۱۴ مهر ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 199 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر .۶۱سالمه.وزن۱۰۲کیلو.قد۱۷۵
    چند روزه مشکوک به کرونا .تست دادم هنور جواب نیامده .در این چند روز وسط الت درد داره پایین و بالایش درد نداره.چند ساله چک اب هر ۴ماه انجام میدم هیچ گاه پروستات نداشتم.سوزش ندارم.فقط از درون درد داره تکرر در این ۲روز پیدا کردم تخلیه می کنم دردش کم میشه.
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۱۴ مهر ۹۹( 3 سال پیش)

      روزي دو بار هر بار ١٥ دقيقه در أب گرم نشسته شود ده روز

  • تصویر کاربر هوشنگ شنبه ۲۹ شهریور ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 369 مشاهده پرسش
    با سلام
    آقای دکتر من حدود 40 روز پیش سوال زیر رو مطرح کردم
    "بنده ۳۳ سال دارم و بیشتر از ۱ساله مشکل التهاب پروستات دارم ودر سونو اندازه پروستات محدوده ۲۳ تا ۲۶ بوده بیشان ۵ بار هم کشت ادرار دادم و مشکلی نداشت در این مدت به دفعات قرصهای سیپروفلوکساسین افلوکساسین تامسولوسین ترازوسین مصرف کردم و بعد از هر بار مصرف چند روز خوب بودم ولی مجدد علائم برگشت از فروردین امسال شروع به ورزش کردم و یکماه تشت اب گرم کمی راحت تر بودم و فقط سوزش داشتم که بازهم علائم بیشتر شد دکتر قرص تاکسی سایکلین داد که علائم به مدت دو هفته ناپدید شدن ولی بازهم مجدد الان علائم شدید دارم و واقعا نمیدونم چکار میشه کرد ممنون میشم راهنمایی بفرمائید"

    که شما فرمودید شیاف ایندومایسین بهمراه تشت آب گرم انجام دهم
    بنده انجام دادم یک هفته پس از مصرف علائم بهتر شد و فقط سوزش داشتم ولی الان مجدد یک هفته هست علائم درد در لگن سوزش و التهاب سر الت بطور همیشگی دارم
    ممنون می شم بفرمایید چه کاری باید انجام بدم ، بنده چند ماهه میخوام برای بچه دار شدن اقدام کنم و تصورم این هست که این مشکل برام دردسر ایجاد کرده
    لطفا راهنمایی بفرمایید
    با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی شنبه ۲۹ شهریور ۹۹( 3 سال پیش)

      براي شوك وي تراپي مراجعه كنيد

  • تصویر کاربر مسعود دوشنبه ۳۱ شهریور ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 210 مشاهده پرسش
    سلام دکتر جان آزمایش پروستات پیوست است.
    مرد ۵۳ ساله هستم چند ساله مشکل دفع ادرار دارم حدود شش ماهه روزی یک عدد امنیک میخورم
    سونوگرافی هشت ماه قبل گرفتم پروستات با ابعاد ۵۰*۳۳*۴۶ و حجم ۴۰ سی سی است خواستم نظرتون را بدونم ممنون ازتون
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۳۱ شهریور ۹۹( 3 سال پیش)

      با توجه به سن شما اندازه پروستات طبيعي است

  • تصویر کاربر بهنام شنبه ۲۹ شهریور ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 188 مشاهده پرسش
    با سلام و خسته نباشید.اقای دکتر پدر بنده ۸۶ سال سن دارن و حدود ۷ساله که بدلیل عارضه سکته مغزی از نوع لخته در بستر بیماری بوده و از ناحیه چپ بدن لمس میباشند.طی ۳سالی میشه که تکرر ادار دارن ولی اخیرا بدلیل سوزش ادرار و تب ناشی از آن به متخصص اورولوژی بردیم که نتیجه ازمایش توتال پی اس ۱۴ و فری پی اس ۲ میباشد .لطفا راهنمایی کنین که ایا بیماری فوق سرطان میباشد و با توجه به سن و شرایط جسمانی امکان جراحی وجود دارد.ممنون میشم
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی شنبه ۲۹ شهریور ۹۹( 3 سال پیش)

      بايد نمونه بردارد از پروستات انجام شود

  • تصویر کاربر علی شنبه ۲۹ شهریور ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 275 مشاهده پرسش
    سلام و عرض ادب خدمت دکتر بزرگوار ببخشید من ۴۲ ساله و دو تا بچه دارم واقعا خسته شدم نزدیک ۶ماهه مشکل التهاب پروستات مزمن دارم همه نوع انتی بیوتیک ها را مصرف کنم ۴مه و دکتر گفت قطع کردم انتی بیوتیک ها راالان کپسول سیلکسیب ۲۰۰__قرص ترازیسین۲ و بالکوفن روزی یکی مصرف میکنم ولی درد دارم و تاخیر در شروع ادرار بین مقعد و بیضه داغ میکنه و درد کمی دارد بالای الت تناسلی و خود الت با بیضه ها درد قابل تحملی دارد و بخدا توان مالی ندارم دیگه تو را جان عزیزت کمکم کن حجم پروستات ۲۰cc در سه ماه پیش در الان سونوگرافی انجام دادم ۱۳ccشده ایا کم شدن مشکل دارم یا بده و ازمایشpasهم نتیجه ۱/۵ بود خییلی ممنون و متشکرم راهنمایی کنید دارویی یا هر چیز دیگه چند بار قصد خودکشی کردم خیلی اذیت میشم تو را خدا کمکم کن قربونت برم دکتر جان
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی شنبه ۲۹ شهریور ۹۹( 3 سال پیش)

      مراجعه كنيد كه شوك وي شويد

  • تصویر کاربر کمالی شنبه ۲۹ شهریور ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 244 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر جواب آزمایش psa من 1.13است آیا خطرناکه لطفا راهنمایی کنید ممنون میشم
    55ساله هستم
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی شنبه ۲۹ شهریور ۹۹( 3 سال پیش)

      طبيعي است

درحال دریافت اطلاعات
پرسش از دکتر