تشخیص سرطان پروستات با PSA

سرطان پروستات سومین بیماری بدخیم در بین مردان ایرانی است و در صورت تشخیص سرطان پروستات در مراحل اولیه، احتمال بهبودی 95 تا 90 درصد خواهد بود.

به دنبال کشف PSA که یک هورمون تولید شده از پروستات می‌باشد و به هنگام سرطان مقدار آن در خون بالا می‌رود و استفاده آن در غربالگری سرطان پروستات به کار می‌رود، تقریبا 50 درصد سرطان‌ های پروستات در مرحله اول بیماری، زمانی که سرطان از غده خارج نشده است تشخیص داده می‌شود.

درمان سرطان پروستات

در این صورت درمان سرطان پروستات در مرحله ای که سرطان از غده خارج نشده بسیار عالی با احتمال 95 تا 90 درصد بهبودی می‌باشد. قبل از کشف PSA، از هر 3 بیمار مبتلا به سرطان پروستات  1 نفر می‌مرد ولی اکنون از هر 100 نفر مبتلا یک نفر به علت سرطان جان خود را از دست می‌دهد. PSA یک سرین پروتئاز است که در مایع شدن منی بعد از انزال نقش دارد، و عمدتا توسط سلول‌ های اپی تلیال (غدد آسينى) موجود در پروستات ترشح می‌شود، و پس از تخریب سلول‌های پروستات و غشای پایه آسینی‌ های پروستات وارد سرم می‌شود.

البته باید توجه داشت که ورود PSA به داخل سرم نیز در موارد سرطان و هم در موارد خوش خیم نظیر هیپرپلازی خوش پروستات، التهاب، عفونت، انزال و معاینه پروستات دیده می‌شود اما در عمل پزشکان در کلینک به عنوان یک نشانه برای وجود سرطان از آن استفاده می‌کنند.

بنابراین باید توجه داشت فردی که قرار است مورد بررسی وجود سرطان پروستات قرار گیرد، اگر شب قبل عمل جنسی داشته دو روز بعد معاینه شود و چنانچه معاینه پروستات انجام شده باشد 3 روز بعد و در مواقع پروستاتیت حاد (عفونت حاد پروستات) 4 هفته بعد آزمایش PSA عمل جنسی داشته باشد.

پروستات

چه زمانی آزمایش PSA دهیم؟

مقدار PSA در مایع منی هزاران بار بیشتر از آن در غده پروستات می‌باشد. PSA به مقادیر اندکی توسط پانکراس و غده بزاقی ترشح می‌شود. انجام آزمایش PSA به طور سالیانه در افراد بالای سن 50 سالگی باید مورد سنجش و اندازه‌گیری قرار گیرد، ولی اگر چنانچه سابقه فامیلی سرطان پروستات وجود داشته باشد باید فرد از سن 40 سالگی به طور سالیانه این آزمایش را انجام دهد. مقدار PSA سرم با افزایش سن افزایش می‌یابد.

بنابراین جهت تشخیص سرطان پروستات در افراد جوانتر در مقایسه با افراد مسن‌تر بایستی سطح کمتری از حد نرمال در نظر گرفته شود. انجام این آزمایش بعد از سن 75 سالگی ضرورتی ندارد.

باید توجه داشته باشیم در فردی اگر به طور ناگهانی سطح سرمی PSA افزایش غیر طبیعی نشان دهد، الزاما به معنی وجود سرطان پروستات نمی‌باشد، در غیر این صورت در چنین فردی با شک یا یقین وجود التهاب یا عفونت پروستات، بیمار به مدت 4 هفته تحت درمان با آنتی بیوتیک قرار می‌گیرد و مجددا آزمایش تکرار می‌گردد. در صورت پایین آمدن مقدار PSA سرم خون نشانه وجود التهاب یا عفونت بوده و سرطان پروستات نمی‌باشد. با مثال فوق به این واقعیت پی برده می‌شود که مقدار PSA اختصاصی برای وجود سرطان پروستات نمی‌باشد، ولی نشان دهنده آن است که PSA اختصاصا از پروستات ترشح می‌شود و به پروستات اختصاص دارد.

یک نکته مهم کلینیکی که جراح اورولوژیست باید به آن توجه داشته باشد، این است که 18 تا 20 درصد افرادی که پروستات کوچک دارند و مبتلا به سرطان پروستات هستند، ممکن است مقدار PSA سرم خون بالایی نداشته باشند و در چنین مواقعی معاینه انگشتی رکتوم برای بررسی سفت بودن پروستات از اهمیت ویژه‌ ای برخوردار می‌باشد.

معاینه پروستات از راه رکتوم

در 50 درصد افراد مبتلا به سرطان پروستات در معاینه پروستات از راه رکتوم ندول‌های سفت در پروستات قابل لمس است که برای تایید وجود سرطان پروستات نمونه‌برداری باید صورت گیرد. در بسیاری از موارد PSA سرم خون مردان بالاتر از حد طبیعی بوده ولی معاینه پروستات طبیعی می‌باشد.

در این حالت انجام سونوگرافی ترانس رکتال که به آن Trus می‌گویند، توسط یک پزشک حاذق و متبحر کمک چشمگیری به وجود یا عدم وجود سرطان پروستات کمک می‌کند. بنابراین تشخیص سرطان بر اساس سنجش و اندازه‌گیری PSA، معاینه پروستات و بالاخره سونوگرافی پروستات می‌باشد.

ویتامین E، سلنیوم و لیکوپن اثر شناخته شده‌ای روی سطح سرمی PSA ندارد. نشان داده شده مقدار PSA سرم با افزایش سن افزایش می‌یابد. برخی از محققین جهت بهبود اختصاصی شدن تشخیص بدخیمی در پروستات‌ های بزرگ و افزایش تشخیص بدخیمی در پروستات‌ های کوچک از دانسیته PSA (تقسیم PSA بر حجم پروستات) استفاده کرده‌اند، اگر چه در برخی مطالعات این موضوع اثبات نشده است.

این واقعیت که برخی شرایط نظیر هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) و عفونت پروستات قادر به افزایش PSA می‌باشند. سبب شده است از اختصاصیت PSA به عنوان تست تشخیص سرطان پروستات کاسته شود. جهت افزایش اختصاصیت PSA از یک آزمایش دیگری تحت عنوان PSA VELOCITY و میزان PSA آزاد استفاده می‌شود.

PSA VELOCITY به سرعت افزایش PSA گفته می‌شود. مطالعات نشان داده که زمانی که محدوده PSA بین 4 تا 10 باشد، افزایش PSA بیشتر از 7/0 در سال دارای اختصاصی بودن به میزان 90 درصد در سرطان پروستات نقش دارد.

برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.

دکتر هوشنگ قوامی جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری و ناتوانی جنسی مردان در تهران

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 5روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)

  • تصویر کاربر عباس جمعه ۲۵ اسفند ۲( 6 ماه پیش) تعداد بازدید: 75 مشاهده پرسش
    سلام
    آزمایش باpsa7.8درحال حاظر استفاده از سند استفاده دارو ب تجویز پزشک خونریزی در مجرای ادراری دارد نیاز ب عمل ولی دکتر مگه اگه عمل کنه ممکنه تا آخرعمر خونریزی داشته باشه احتمال خوب شدنش2از100 خواستم نظر شما روبدونم
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی جمعه ۲۵ اسفند ۲( 6 ماه پیش)

      با سلام اگر خونريزي بعد از وجود دارد ولي قطع مي شود و ادامه پيدا نمي كند

  • تصویر کاربر حسین جمعه ۲۰ بهمن ۲( 7 ماه پیش) تعداد بازدید: 87 مشاهده پرسش
    سلام ، سن من ۶۱ سال است . در آزمایش psaسال قبل مشاهده شد به ۶.۴۰افزایش پیدا کرده است .پرازوسین ۱میل و سفکسین ۴۰۰تجویز شد کمی کاهش یافت .همکار شما فرمود باید بیوپسی شوم .همکار دیگر سونو داد اندازه پروستات ۲۹ و باقیمانده در مثانه ۱۱ بود .فقط گفت کلسیفه است . گفته باشم مدت مدیدی صبحها دو لیوان شیر میخوردم. همکار دیگر شما تاوانکس تجویز نمود psaاز ۸/۴۵به ۶/۱۲ یعنی کمتر از بار اول کاهش یافت.اما همکار دیگری گفتند پروستاتیت است .سوال دارم نوسان psa در نوع بدخیم وجود دارد یا خیر و من بالاخره چه کنم .البته گفته باشم من سالانه آزمایش میگرفتم و طی ده سال گذشته از ۱/۸به بیش ۴ رسیده بود و من در سال مورد نظر بخاطر اختلاف گاهی تا ۴۰ روز با همسرم نزدیکی نداشتم . ممنون از شما
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی جمعه ۲۰ بهمن ۲( 7 ماه پیش)

      با سلام بايد نمونه برداري از پروستات انجام شود

  • تصویر کاربر اسعدی چهارشنبه ۱۵ آذر ۲( 9 ماه پیش) تعداد بازدید: 90 مشاهده پرسش
    با عرض سلام بنده ۶۴ سال دارم در اول خرداد امسال total =۳.۳۷وfree=0.86 بود در آزمایش مجدد در این ماه total=4.38وfree=1.59میباشد ایاباید برای معاینه مراجعه نمایم ونیاز به درمان دارم ؟ با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی چهارشنبه ۱۵ آذر ۲( 9 ماه پیش)

      با سلام نمونه برداري از پروستات بايد انجام شود

  • تصویر کاربر سعید چهارشنبه ۱۷ اسفند ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 171 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر وقت بخیر پدر من چند ماه پیش psa 9بوده و بو دکتر آنتی بیوتیک برای درمان تجویز کرده بعد از یک ماه به 6 رسید و گفتن داروها قطع شه سه ماه بعد آزمایش بدن و مجدد psaبعد از قطع دارو بعد از 3 ماه به 13 رسید نظر شما چیست سنش 64
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی چهارشنبه ۱۷ اسفند ۱( 1 سال پیش)

      با سلام نمونه برداري از پروستات انجام شود 

  • تصویر کاربر محمدرضا چهارشنبه ۲۶ بهمن ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 315 مشاهده پرسش
    اقای دکتر سلام و عرض ادب.بنده ۲۸ سال دارم چندین سال قبل ازمایشات چکاب کامل دادم در ازمایش ادرار مقداری خیلی کمی خون دیده شده که به متخصص داخلی مراجعه کردم گفت چیز خاصی نیست سونو شکم و لگن هم کامل بررسی کردن گفتن موردی نیست... ولی خب گاهی اوقات سوزش ادرار پیدا میکنم که همیشگی نیست البته و اینکه تکرر ادرار به خصوص شب ها موقع خواب و زمانی که سردم بشه و اتاق خواب سرد باشه طوری میشه که هر ۲ ساعت باید برم دستشویی..در ضمن اقای دکتر بنده در گذشته اشتباه خودارضایی داشتم مدتی گذاشتم کنار میتونه مربوط به اون باشه؟ چه اقدامی باید انجام بدم از نظر شما؟
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی چهارشنبه ۲۶ بهمن ۱( 1 سال پیش)

      با سلام مربوط به خود ارضايي مي باشد روزي يك عدد قرص وزيكر ده ميلي گرم ده روز ميل كنيد

  • تصویر کاربر محمد چهارشنبه ۲۶ بهمن ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 173 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر ۷۲ساله هستم حدود ۴سال که پروستات به علت بدخیمی درآوردم مرتب آزمایش میدادم همچی خوب بود. سه ماه قبل psa ۳ شد دکتر شهرمون یه آمپول دور ناف زد و mri نوشتن گفتن باید جوابشو به دکتر انکولوژی نشون بدم الان دوباره آزمایش دادم psa 2 شده بنظرتون حالا که پایین تر اومده باید درمان سرطان شروع کنم یا هنوز وقت دارم؟
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی چهارشنبه ۲۶ بهمن ۱( 1 سال پیش)

      با سلام بايد درمان كنيد

  • تصویر کاربر ساتی دوشنبه ۱۲ دی ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 181 مشاهده پرسش
    سلام وقتتون بخیر
    سن 40
    آزمایش
    totsl psa
    17.54
    laympho
    17.5
    W.B.C
    7.85
    R.B.C
    5.23
    الان دکتر معاینه مقعدی کرد و گفت 3 هفته دارو دیکلوفناک پتاسیم 25
    لووفلوکساسین 500
    مصرف کنه آزمایش تکرار کنه
    قبل مصرف دارو 2 بار ته ادرار خون دید
    سوزش،ادرار داشت و کمی درد مقعد
    مشکوک هست ازمایشش؟
    چیکار کنیم؟؟؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۱۲ دی ۱( 1 سال پیش)

      با سلام بعد از مصرف داروها أزمايش psa داده شود أگر پايين نيامد بايد نمونه برداري از پروستات انجام شود

  • تصویر کاربر مریم جمعه ۲ دی ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 181 مشاهده پرسش
    سلام ..همسرم از سال ۹۵ تشخیص سرطان پروستات دادن بیوبسی انجام دادن و طی این سالها تحت نظر همکاران شما هستن .هر ماه آمپول ذولا دکس تزریق میکنه .اما مدت چند ماه هست که پی اس آی دوباره بالا رفته و در قسمت لگن و استخوان ران درد شدید دارد خواهشمندم راه نمایی بفرمائید ایشان اکنون ۷۷ ساله میباشد .دچار الزایمر و پارکینسون میباشد و دیابت هم دارد
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی جمعه ۲ دی ۱( 1 سال پیش)

      با سلام اسكن ايزوتوپ استخوان ها انجام شود و شيمي درماني شوند

  • تصویر کاربر علی شنبه ۱۹ آذر ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 181 مشاهده پرسش
    با عرض سلام و خسته نباشید خدمت شما، ۴۵سالمه، چندین ساله که سابقه التهاب پروستات داشتم یعنی هر چندوقت خوب میشد و دوباره هرازگاهی به سراغم میومده، اخیرا مجددا درد در ناحیه لگن دارم و حس میکنم هنگام نزدیکی ،منی کامل خارج نمیشه ،قبلا جراحی فیستول انجام دادم حس میکنم سوزش در اون ناحیه دارم، در آزمایش‌های psa که انجام میدم عدد اون پایین بوده و هست و اخیرا حتی به ۰.۳ رسیده ،قبلا۰.۴۸ بوده چکار باید انجام بدم چه دارویی بخورم؟،این پایین بودن psaمشکوک نیست ؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی شنبه ۱۹ آذر ۱( 1 سال پیش)

      با سلام روزي دو بار هر بار ١٥ دقيقه ده روز در أب گرم نشسته شود و روزي يك عدد قرص ألفن xl  صد ميلي گرم ده روز ميل كنيدpsa طبيعي است

  • تصویر کاربر عبادی چهارشنبه ۹ آذر ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 182 مشاهده پرسش
    با سلام
    65 سال دارم و چند وقتیست که با بزرگی پروستات مشکل دارم. آزمایش psa که با دستور پزشک انجام شد اول 9.9 بود که دکتر مشکوک به بدخیمی پروستات شد و دستور نمونه برداری نوشتن و من بعد از 10 روز مجددا تست دادم و اینبار 6.9 است.آیا ملزم به بیوپسی هستم و بدون آن نمی شود پروستات را خارج کرد ؟و آیا بنده سرطان پروستات دارم؟ممنون می شوم اگر جواب دهید.
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی چهارشنبه ۹ آذر ۱( 1 سال پیش)

      با سلام نمونه برداري از پروستات بايد انجام شود

درحال دریافت اطلاعات
پرسش از دکتر