علت سوزش ادرار در مردان و زنان چیست؟ این حالت دلایل مختلفی دارد که در این مقاله به آن پرداخته شده است. همچنین راه های درمان این وضعیت نیز آورده شده است.
علت سوزش ادرار چیست؟
فهرست موضوعات
هر دو گروه مردان و زنان ممکن است سوزش ادرار را تجربه کنند و دلیل آن ممکن است وابسته به آناتومی بدن آنها باشد.
برای مثال زنان میزراه (مجرای ادرار) کوتاه تری نسبت به مردان دارند. در نتیجه باکتری ها می توانند راحتتر وارد مثانه شوند که این امر ممکن است سبب بروز عفونت مجاری ادراری گردد.
افراد می توانند در مورد ریسک های سوزش ادرار بر اساس جنسیت و همچنین سابقه پزشکی خود سوال کنند.
بسیاری از شرایط مختلف می توانند باعث سوزش ادرار شوند. بیشتر این دلایل به خوبی قابل درمان هستند.
آنچه در ادامه می خوانید، 10 دلیل احتمالی سوزش ادرار، همراه با علائم دیگری که ممکن است در کنار آن وجود داشته باشد، می باشد.
دلایل مشترک سوزش ادرار در مردان و زنان
1- عفونت دستگاه ادراری
عفونت دستگاه ادراری (UTI) هنگامی اتفاق می افتد که باکتری های اضافی در جایی از مجاری ادراری جمع شوند. این قسمت از بدن از کلیه ها به سمت مثانه تا مجرای ادرار امتداد می یابد و ادرار را به سمت خارج بدن منتقل می کند.
فرد مبتلا به عفونت دستگاه ادراری ممکن است علایم دیگری را تجربه کند. از جمله:
- تکرر ادرار
- دفع ادرار کدر یا ادرار دارای رگه های خون
- تب
- ادرار بد بو
- درد در پشت و پهلو
2- عفونت منتقل شده از تماس جنسی (عفونت مقاربتی)
عفونت های مراقبتی (STIs) مانند کلامیدیا، گنوره آ (سوزاک)، و هرپس همگی می توانند بر دستگاه ادراری اثر گذاشته و سوزش ادرار ایجاد کنند.
علایم بسته به نوع بیماری STI می تواند متفاوت باشد. برای مثال هرپس معمولا سبب ایجاد ضایعات تاول مانند در اندام تناسلی می گردد.
3- سنگ کلیه
سنگ های کلیه مجموعه ای از مواد مانند کلسیم یا اوریک اسید می باشد، که توسط بدن ساخته شده و اطراف یا درون کلیه به شکل سنگ در آمده است.
گاهی سنگ های کلیه ممکن است خود را اطراف محلی که ادرار وارد مثانه می شوند، قرار دهند. این موضوع می تواند سبب ایجاد سوزش ادرار شود.
علاوه بر سوزش ادرار، سنگ های کلیه می توانند علایم زیر را ایجاد کنند:
- درد در پشت و پهلو
- ادرار صورتی یا قهوه ای رنگ
- ادرار کدر
- تهوع
- استفراغ
- دردی که شدتش متغیر باشد
- تب
- احساس سرما
- تکرر ادراری که هربار مقدار کمی ادرار دفع شود
4- سیستیت بینابینی
سیستیت بینابینی، که همچنین با عنوان سندرم درد مثانه شناخته می شود، بیماری است که باعث تحریک مزمن مثانه به مدت 6 هفته یا بیشتر بدون عفونت زمینه ای می شود.
سیستیت بینابینی همچنین می تواند سبب بروز علایم زیر گردد:
- فشار در ناحیه مثانه
- درد هنگام نزدیکی (دخول)
- درد در واژن یا Vulva (بخش بیرونی آلت تناسلی زنانه)
- درد در کیسه بیضه
- تکرر ادرار در حالی که دفع اندک است
- آیتم لیست
5- حساسیت به مواد شیمیایی
گاهی اوقات، مواد شیمیایی که در تماس با سطح خارجی بدن قرار دارند، مانند مواد معطر، می توانند بافت های بدن را تحریک کنند. هنگامی که فرد ادرار می کند، این تحریکات ممکن است بیشتر مشخص شوند و درد ایجاد گردد.
فرآورده هایی که می توانند حساسیت به مواد شیمیایی ایجاد کنند شامل موارد زیر می باشد:
- دوش ها
- صابون ها
- دستمال توالت عطری
- لوبریکانت واژینال
- فوم های ضد بارداری
افرادی که به مواد شیمیایی حساسیت نشان میدهند ممکن است متوجه موارد زیر شوند:
- تورم
- قرمزی
- خارش
- تحریک پوست ناحیه تناسلی یا اطراف آن
6- داروها
برخی از داروها، از جمله داروهایی که پزشکان برای درمان سرطان مثانه تجویز می کنند، ممکن است بافت مثانه را تحریک و ملتهب کنند. این امر اغلب می تواند باعث سوزش ادرار شود.
اگر فردی داروی جدیدی را شروع کرده و هنگام ادرار احساس سوزش می کند، باید با پزشک خود تماس گرفته و از او بپرسد که آیا این علامت، از عوارض جانبی دارو ست یا نه. این افراد نباید بدون اینکه ابتدا با پزشک مشورت کنند، خودشان دارو را قطع نمایند.
سایر علایم تا حد زیادی به نوع دارو بستگی دارد.
7- سرطان مثانه
سرطان مثانه هنگامی اتفاق می افتد که سلول های سرطانی در مثانه تشکیل شوند.
احساس درد هنگام ادرار کردن به طور معمول از علائم اولیه این بیماری نیست. در عوض، فرد معمولاً متوجه خون در ادرار خود می شود.
سایر علایم احتمالی سرطان مثانه شامل موارد زیر است:
- تکرر ادرار
- سختی در ادرار کردن یا عبور جریان ضعیف ادرار
- درد کمر
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن
- خستگی
- تورم پا
- درد استخوان
علت سوزش ادرار در مردان
8- عفونت پروستات
یک عفونت باکتریایی کوتاه مدت می تواند سبب ایجاد عفونت پروستات یا پروستاتیت گردد. التهاب مزمن با منشا یک بیماری دیگر مانند STI نیز می تواند باعث ایجاد پروستاتیت گردد.
سایر علایم
یک عفونت پروستات همچنین می تواند سبب بروز موارد زیر گردد:
- سختی در ادرار کردن
- درد مثانه، بیضه و آلت تناسلی مردانه
- انزال سخت یا دردناک
- تکرر ادرار بویژه در شب
علت سوزش ادرار در زنان
9- کیست تخمدان
بسیار شبیه به سنگ کلیه، کیست های تخمدان مثالی بر این موضوع هستند که چطور چیزی در خارج از مثانه با ایجاد فشار بر آن می تواند باعث ایجاد سوزش ادرار گردد.
کیست های تخمدانی می توانند در یک یا هردو تخمدان ایجاد شوند که در طرفین مثانه قرار گرفته اند.
زنان مبتلا به کیست تخمدان همچنین ممکن است علایم زیر را تجربه کنند:
- خون ریزی غیر طبیعی از واژن
- درد لگن
- سختی در تشخیص خالی بودن مثانه پس از ادرار کردن
- پریودی های دردناک
- حساسیت سینه ها
- درد ناشی از گرفتگی در کمر
10- عفونت یا تحریک واژینال
یک عفونت واژینال، که همچنین به عنوان واژینیت یا واژینوز شناخته می شود، میتواند در اثر رشد بیش از حد باکتری یا قارچ ایجاد گردد.
یک بیماری STI به نام تریکومونازیس نیز همچنین می تواند سبب بروز عفونت واژینال گردد.
علایم زیر ممکن به همراه سوزش ادرار رخ دهد:
- بوی بد یا ترشح غیر طبیعی واژن
- تحریک واژن
- درد در هنگام نزدیکی
- خونریزی از واژن که معمولا ملایم است
برای تشخیص سوزش ادرار به کدام پزشک مراجعه کنیم؟
مردان و زنانی که سوزش ادرار را تجربه می کنند باید به پزشک مراجعه کنند. سوزش ادرار می تواند علامت یک بیماری جسمی گسترده تر باشد که ممکن است نیاز به درمان داشته باشد.
پزشک شما معمولاً با توصیف علائم و آنالیز نمونه ادرار، میتواند علت سوزش ادرار شما را تشخیص دهد. این نمونه از نظر گلبول های سفید خون، گلبول های قرمز یا مواد شیمیایی خارجی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. وجود گلبول های سفید به پزشک نشان می دهد که التهابی در دستگاه ادراری وجود دارد.
کشت ادرار، که تقریباً دو روز برای نتایج نهایی طول می کشد، مشخص می کند که آیا عفونت وجود دارد یا نه و کدام یک از باکتری ها عامل عفونت دستگاه ادراری هستند.
همچنین این موضوع که چه آنتی بیوتیک هایی در درمان این باکتری موثر هستند را برای پزشکتان مشخص می کند.
اگر در نمونه ادرار شما هیچ علامتی از عفونت یافت نشود، پزشک ممکن است آزمایشات دیگری را برای بررسی مثانه یا پروستات پیشنهاد دهد.
برای بیماران زن، پزشک همچنین ممکن است یک نمونه سواب از پوشش واژن یا مجرای ادرار بگیرد تا علائم عفونت را بررسی کند.
پزشکتان همچنین یک شرح حال درمانی شامل سوالاتی در مورد شرایط پزشکی که ممکن است داشته باشید، مانند دیابت شیرین یا اختلالات نقص ایمنی از شما میگیرد.
وی همچنین ممکن است در مورد سابقه جنسی شما سوال کند تا مشخص کند که STI می تواند علت درد باشد یا نه. همچنین ممکن است آزمایش هایی برای بررسی STIs لازم باشد.
درمانی دارویی سوزش ادرار
پزشک شما ممکن است برای درمان سوزش ادرار دارو تجویز کند.
آنتی بیوتیک ها می توانند عفونت مجاری ادراری، پروستاتیت باکتریایی و برخی از عفونت های مقاربتی را درمان کنند. پزشک همچنین ممکن است به شما دارو دهد تا مثانه تحریک شده را آرام کند.
داروهای مورد استفاده در درمان IC شامل داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (TCA)، پلی سولفات سدیم پنتوزان (elmiron) و استامینوفن (Tylenol) همراه با کدئین است.
هشدار: این اسامی فقط برای آشنایی است و پزشک باید برای شما دارو برای درمان عفونت ادراری تجویز کند؛ در نتیجه مسئولیتی برای سایت ایجاد نمی کند.
سوزش ادرار ناشی از عفونت باکتریایی معمولاً پس از شروع مصرف دارو خیلی سریع بهبود می یابد. همیشه دارو را دقیقاً همانطور که پزشک برای شما تجویز کرده مصرف کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
درمان درد همراه با سیستیت بینابینی ممکن است چالش برانگیز باشد. نتایج حاصل از دارو درمانی ممکن است کندتر باشد. قبل از اینکه احساس بهبودی کنید ممکن است مجبور باشید بیش از چهار ماه دارو مصرف کنید.
چگونه می توانم از سوزش ادرار پیشگیری کنم؟
تغییراتی وجود دارد که می توانید در سبک زندگی خود ایجاد کنید تا به تسکین علائم شما کمک کند. از مواد شوینده بدن و لباسشویی معطر دوری کنید تا ریسک تحریک در شما کاهش یابد.
در حین فعالیت جنسی از کاندوم استفاده کنید تا از ابتلا به بیماری های مقاربتی در امان باشید. رژیم غذایی خود را اصلاح کنید تا مواد غذایی و نوشیدنی هایی که مثانه را تحریک می کند، حذف کنید.
شواهدی وجود دارد که نشان می دهد برخی غذاها احتمالاً مثانه شما را تحریک می کنند. برخی از محرک ها که بهتر است از آن ها دوری کنیم شامل الکل، کافئین، غذاهای پر ادویه، مرکبات و آب میوه ها، محصولات گوجه فرنگی و شیرین کننده های مصنوعی است.
همچنین برای بهبود مثانه باید از مصرف غذاهای بسیار اسیدی پرهیز کنید. در حالی که تحت درمان هستید، سعی کنید چندین هفته رژیم غذایی ملایم داشته باشید.
دکتر هوشنگ قوامی متخصص کلیه و مجاری ادراری
مهرداد جمعه ۲۴ بهمن ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 331 مشاهده پرسش 