عمل بسته پروستات چگونه انجام می شود؟

تراشیدن پروستات از طریق مجرای ادراری یا همان TURP یک عمل جراحی برای درمان مشکلات ادراری رخ داده به خاطر بزرگی پروستات است.

امروزه تقریبا تمام عمل های جراحی پروستات به روش TURP انجام میگیرد. یک دستگاه لوله مانند از طریق پیشابراه به محل پروستات فرستاده میشود. با استفاده از دوربینی که در این وسیله قرار دارد، جراح می تواند پروستات را دیده و آن را با استفاده از جریان الکتریسیته تراشیده و بیرون بیاورد. پزشک هر گونه خونریزی در آن محل را نیز با استفاده از همین جریان الکتریسیته بند می آورد.

بعد از حذف و برداشتن قسمت های بزرگ شده پروستات ، حفره ای در آن محل ایجاد میشود که ادرار میتواند به آسانی از آن عبور کند. گرچه عضله تنگ کننده ای که در اطراف قسمت خروجی مثانه قرار دارد با استفاده از این روش، بریده می شود، اما جراح تمام سعی خود را می کند که به عضله تنگ کنندها ی که در زیر پروستات قرار دارد آسیبی وارد نشود تا بعد از جراحی، بیمار بتواند کنترل ادراری خوبی داشته باشد. حفره ای که در محل جراحی ایجاد میشود، به زودی بعد از عمل جراحی با یک لایه حفاظتی بنام اپی تلیوم پر میشود.

تراشیدن پروستات از طریق مجرای ادراری عموما برای آقایانی که مشکل ادراری معمولی یا شدید دارند و درمان دارویی به آنان کمکی نکرده است تجویز می‌شود. در گذشته عمل TURP به عنوان موثرترین راه درمان بزرگی پروستات در آقایان شناخته می شد.

با توجه به اینکه ریسک خون ریزی معمولا در TURP زیاد است، بنابراین پیشنهاد می‌شود آقایانی که قرار است این عمل را پشت سر بگذارند، تا مدتی از داروهای رقیق کننده خون استفاده نکنند.

عمل بسته پروستات به چه دلیل انجام می‌شود؟

عمل بسته پروستات یا همان TURP علائم آزاردهنده و دردناک ادراری که به خاطر بزرگی پروستات در آقایان (BPH) ایجاد می‌شوند را کاهش می‌دهد. از جمله  علائم بزرگی پروستات می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

❇ نیاز مداوم و ضروری به ادرار کردن

❇ مشکل در شروع ادرار

❇ آرام و طولانی بودن ادرار کردن در فرد

❇ افزایش نیاز به ادرار در شب

❇ قطع و وصلی ادرار

❇ عدم تخلیه کامل مثانه

❇ عفونت های ادراری در بیمار

عمل بسته پروستات (TURP) ممکن است برای حل مشکلاتی که به خاطر بسته شدن جریان ادرار به وجود آمده‌اند، انجام شود، از جمله:

✳ عفونت های متناوب ادراری

✳ آسیب به کلیه یا مثانه

✳ ناتوانی در کنترل ادرار و یا ناتوانی در ادرار کردن

✳ سنگ مثانه

✳ خون در ادرار فرد

ریسک های عمل TURP

از جمله ریسک های موجود در عمل TURP می‌توان به این موارد اشاره داشت:

❇ مشکل موقت در ادرار کردن

ممکن است برای چند روز پس از عمل در ادرار کردن مشکل داشته باشید. تا زمانی که خودتان بتوانید ادرار کنید، باید کاتتر مخصوص به آلت شما متصل باشد تا ادرار به وسیله آن از بدن خارج شود.

❇ عفونت مجاری ادراری

این نوع از عفونت یکی از عوارض احتمالی هرگونه عمل جراحی مربوط به پروستات است. هرچه بیشتر از کاتتر برای خروج ادرار از بدن استفاده شود، احتمال بروز عفونت در این ناحیه بیشتر خواهد بود. برخی افراد که عمل رزکسیون پروستات را انجام می‌دهند دچار عفونت مجاری ادراری می‌شوند.

❇ ارگاسم خشک

یکی از تاثیرات متداول و بلند مدت هر عملی که بر روی پروستات انجام می‌شود، خروج مایع منی در حین ارضا شدن به داخل مثانه است و دیگر منی از آلت مرد خارج نمی‌شود. ارگاسم خشک به فرد آسیبی نمی‌زند و عموما مشکلی برای لذت جنسی به وجود نمي‌آورد. ولی برای کسانی که می‌خواهند بچه دار شوند مشکلاتی به وجود خواهد آورد.

❇ عدم نعوظ

این ریسک آنچنان متداول و زیاد نیست اما مشکل موقت عدم نعوظ ممکن است پس از درمان های مختلف پروستات به سراغ بیمار بیاید.

❇ خون ریزی شدید

این مورد خیلی کم گزارش شده است و بیمار در حین انجام جراحی بسته پروستات به قدری خون از دست می‌دهد که پزشکان به انتقال خون روی می‌آورند.

❇ مشکل در نگه داشتن ادرار

به ندرت یکی از تاثیرات منفی عمل پروستات، از دست دادن کنترل ادرار (بی اختیاری ادرار) برای بیمار است.

مطلب مرتبط: بی اختیاری ادرار بعد از عمل پروستات

❇ سدیم پایین در خون

گاهی اوقات، بدن انسان حجم زیادی از مایع مورد استفاده جهت شستن بدن پس از عمل TURP را جذب می‌کند. این مورد که از آن با نام سندروم TURP یا رزاکسیون مجرای ادرار (TUR) یاد می‌شود، اگر مورد توجه قرار نگیرد ممکن است جان فرد را به خطر بیاندازد. یک تکنیک خاص با نام بیپولار TURP می‌تواند ریسک سندروم این عمل جراحی را از بین ببرد.

❇ نیاز به درمان دوباره

برخی از آقایان پس از انجام عمل جراحی پروستات، باز هم به مراحل درمانی بعدی نیاز دارند، چرا که ممکن است علائم بزرگی پروستات پس از مدتی دوباره برگردند و یا اینکه فرد بهبود نیابد. گاهی اوقات به دلیل اینکه پس از عمل رزکسیون پروستات مجرای ادرار باریک تر می‌شود، باز هم به عمل بیشتر نیاز است.

چگونه برای عمل TUPR آماده شویم؟

❎ غذا و دارو

تا چند روز قبل از انجام عمل ممکن است دکتر از شما بخواهد داروهایی که ریسک خون ریزی را افزایش می‌دهند مصرف نکنید. از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

❇ رقیق کننده های خون نظیر وارفارین (کومادین) یا کلوپیدوگرل (پلوییس)

❇ مسکن های بدون نیاز به تجویز دکتر نظیر آسپیرین، ایبوپروفن (ادویل، مورترین آی بی و سایر) یا ناپروکسن سدیم (آلیوه و سایر)

احتمال دارد پزشک معالج برای شما آنتی بیوتیک خاصی تجویز کند تا از عفونت مجاری ادراری جلوگیری شود.

❎ دیگر اقدامات احتیاطی

حتما وسیله خاصی جهت برگشت را هماهنگ کنید چرا که خودتون نمی‌توانید برای رفتن به خانه رانندگی کنید. ممکن است تا 6 هفته پس از عمل بسته پروستات قادر به کار کردن و یا فعالیت سنگین بدنی نباشید. از پزشک معالج پیرامون زمان مورد نیاز برای دوران نقاهت سوال کنید.

انتظار چه چیزی را داشته باشیم؟

این عمل جراحی معمولا بین 60 تا 90 دقیقه به طول می‌انجامد. قبل از عمل ممکن است داروی بیهوشی عمومی به شما تزریق شود که در نتیجه در طول جریان عمل بی هوش خواهید بود و یا ممکن است بدن شما به صورت موضعی بی حس شود و در حین عمل بیدار باشید. همچنین یک دوز آنتی بیوتیک جهت جلوگیری از عفونت به شما تجویز خواهد شد.

در حین عمل

رزکتوسکپ بر روی آلت مرد قرار می‌گیرد و به داخل مجرای ادراری فرستاده خواهد شد تا به ناحیه پروستات برسد. پزشک جراح نیازی به ایجاد برش در بخش بیرونی بدن شما نخواهد داشت.

پزشک جراح از این ابزار اختصاصی جهت جدا کردن قسمت های اضافی پروستات در داخل بدن استفاده می‌کند و هر بخش را به ترتیب و یکی یکی جدا خواهد کرد و مایع موجود در آن بخش، این قسمت ها را به سمت مثانه خواهد برد. در انتهای عمل این مواد از بدن خارج خواهند شد.

بعد از عمل

به احتمال زیاد به مدت یک تا دو روز در بیمارستان بستری خواهید بود. یک کاتتر ادرار به آلت متصل می‌شود تا به مدت 24 تا 48 ساعت ادرار از طریق آن خارج شود و تا زمانی که التهاب این بخش از بدن کاهش یابد کاتتر را قطع نخواهند کرد. همچنین ممکن است متوجه موارد زیر شوید:

#خون در ادرار

دیده شدن خون در ادرار پس از عمل TURP کاملا عادی است. اما اگر خون در ادرار غلیظ و به شکل خاصی بود با پزشک معالج خود تماس بگیرید. همچنین در صورت زیاد شدن خون در ادرار و یا بسته شدن جریان ادراری به پزشک خود مراجعه داشته باشید. ممکن است لخته های خون، جریان ادرار را مسدود کرده باشند.

#علائم ادراری آزاردهنده

ممکن است ادرار تا مدتی دردناک باشد و یا اینکه به صورت مداوم نیاز به ادرار کردن داشته باشید. درد در حین ادرار معمولا پس از 6 تا 8 هفته از بین می‌رود. پزشک معالج به احتمال زیاد به شما پیشنهاد می‌دهد:

✅ مصرف مایعات را افزایش دهید تا مثانه را از مواد زائد تخلیه کند

✅ غذاهای با فیبر بالا بخورید تا یبوست جلوگیری کند.

✅ برای شروع دوباره مصرف داروهای رقیق کننده خون کمی صبر کنید و تا زمانی که اجازه پزشک صادر نشد این مواد دارویی را مصرف نکنید.

✅ از فعالیت های شدید خودداری کنید که از جمله آنها می‌توان به بلند کردن اجسام سنگین اشاره کرد. بهتر از بین 4 تا 6 هفته فعالیت بدنی سنگین نداشته باشید.

✅ به مدت 4 تا 6 هفته فعالیت جنسی و نزدیکی نداشته باشید.

✅ تا زمانی که کاتتر آلت تناسلی به بدن شما متصل است از رانندگی کردن اجتناب کنید.

زمان مراجعه به پزشک

در صورت بروز علائم زیر حتما به پزشک خود مراجعه کنید.

✔ در ادرار کردن ناتوان هستید.

✔ متوجه خون قرمز روشن شدید و یا لخته خون در ادرار شما وجود داشت که حتی با خوردن مایعات زیاد و 24 ساعت پس از عمل نیز کماکان وجود داشتند.

✔ داشتن تب بالای 37.8 درجه

نتایج عمل

عمل بسته پروستات معمولا خیلی زود علائم بد بزرگی پروستات را از بین می‌برد. اکثر مردان پس از گذشت چند روز جریان ادرار خیلی خوبی خواهند داشت. درمان های بعدی جهت رفع علائم عمل نیز گاهی اوقات ضروری است که البته این درمان ها معمولا چندین سال بعد انجام می‌شوند.

برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.

دکتر هوشنگ قوامی متخصص ارولوژی