علائم چسبندگی بعد از ختنه چیست؟
چسبندگی بعد از ختنه هنگامی بروز می دهند که پوست تنه آلت تناسلی به سر آلت می چسبد. پسران همراه با پوستی اضافه بر روی سر آلت تناسلی خود متولد می شوند. این پوست اضافه غلفه یا پیش پوست نام داشته و برداشت جراحی آن را ختنه کردن می گویند. اغلب اوقات، ختنه کردن در 10 روز اول تولد کودک در بیمارستان یا با هدف انجام برخی مراسمات مذهبی در خانه انجام می شود.
جراحی ختنه را پزشک اطفال، پزشک خانواده یا متخصص اورولوژی انجام داده و می تواند درباره این فرایند و خطرات احتمالی آن والدین را آگاه کند. در صورتی که ختنه در 10 روز اول تولد انجام شود سختی کار بیشتری بوده و امکان دارد به بیهوشی عمومی نوزاد نیاز باشد. پزشکان گاهی اوقات تصمیم می گیرند این جراحی را انجام نداده و یا آن را به تاخیر اندازند.
از جمله دلایل به تاخیر انداختن ختنه می توان موارد زیر را نام برد:
✅ نارس بودن نوزاد یا ابتلای او به نگرانی های پزشکی خاص: در این مواقع ختنه شدن تا زمان مرخص شدن نوزاد از بیمارستان یا زمانی دیگر در آینده به تاخیر انداخته می شود.
✅ ناهنجاری های فیزیکی: نوزادانی که به ناهنجاری های فیزیکی آلت دچار و نیازمند جراحی اصلاحی هستند اغلب ختنه نمی شوند زیرا امکان به کار گیری پیش پوست آلت در جراحی اصلاحی وجود دارد.
چسبندگی بعد از ختنه هنگامی بروز می دهند که پوست تنه آلت تناسلی به سر آلت می چسبد. پل های پوستی ضخامت و دوام بیشتری دارند. این پل ها به مرز فرو رفته و گرد مجاور سر آلت نزدیک هستند.
عوامل چسبندگی های آلت چیست؟
چسبندگی بعد از ختنه ناشی از عوامل متعددی هستند. چسبندگی ها در مواردی اتفاق می افتند که پوست باقی مانده آلت به دفعات کافی به عقب کشیده نشده یا مقداری زیادی از آن باقی مانده است.
همچنین، در صورتی که مقدار چربی در ناحیه عانه زیاد باشد پوست آلت به جلو فشرده شده و آلت ظاهری دفن شده خواهد داشت. چسبندگی ها در صورت عدم درمان می توانند به پل های پوستی تبدیل شوند.
عوامل مختلفی سبب بروز پل های پوستی و چسبندگی های آلت در کودکان ختنه شده یا نشده می شوند.
کودکان ختنه نشده
در کودکان ختنه نشده، در صورتی که پوست آلت به صورت متناوب به عقب کشیده نشود امکان چسبیدن آن به سر آلت وجود دارد. همچنین، گاهی اوقات بافت چربی ضخیم پوست آلت را به سمت جلو فشار داده و چسبندگی را رقم می زند.
متصل بودن پیش پوست به سر آلت در کودکان ختنه نشده طبیعی بوده و چسبندگی به شمار نمی رود. معمولا، تا چند سال پس از تولد پیش پوست امکان جمع شدن را ندارد. والدین یا مراقبان کودک هرگز نباید سعی کنند که پیش پوست نوزادان یا کودکان خردسال ختنه نشده با یا بدون فشار به عقب بکشند.
همگام با بزرگ شدن کودک، این پوست به طور طبیعی از سر آلت جدا شده و به طور ایمن جمع می شود. در غیر این صورت، پزشک کودکان علائم چسبندگی آلت را جستجو خواهد کرد. تنگی مجدد پیش پوست در آینده بیانگر وجود یک مشکل است. این تنگی مجدد می تواند در اثر تحریکات پوستی یا چسبندگی های مزمنی باشد که نیازمند معاینه پزشک کودکان هستند.
کودکان ختنه شده
فرایند ختنه از نظر پزشکی برای پسران الزامی نیست اما ممکن است برخی والدین تمایل به انجام این فرایند داشته باشند. در این فرایند امکان ابتلا به چسبندگی ها وجود دارد. این عارضه ها در صورتی بروز می دهند که پس از ختنه شدن مقداری از پوست باقی مانده، پوست به دفعات کافی به عقب کشیده نشده یا چربی زیاد اطراف پوست آلت آن را به جلو فشار دهد.
علائم پوست اضافه بعد از ختنه
پل های پوستی و چسبندگی بعد از ختنه بدون علامت و فاقد درد هستند. در صورت دوام آن ها همگام با رشد کودک، امکان دارد کشیدگی پوست در هنگام نعوظ آلت احساس شود. پل های پوستی و چسبندگی های آلت معمولا با چشم عادی قابل مشاهده هستند.
همچنین، ممکن است لایه چربی ضخیم سبب دفن قسمتی از آلت تناسلی شود. در صورتی که کودک به چسبندگی های پوستی دچار باشد، چربی و سلول های مرده پوست در زیر پوست جمع شده و ترشحی سفید رنگ به نام اسمگما یا پنیرک را تشکیل می دهند. با این که اسمگما ظاهری همچون چرک دارد اما یک عفونت نیست.
در حالی که چسبندگی های آلت معمولا با چشم عادی قابل دیدن هستند اما امکان دارد هیچ گونه علامت یا دردی وجود نداشته باشد. همچنین، آلت می تواند ظاهری دفن شده در لایه چربی داشته باشد.
در صورتی که چسبندگی ها تداوم یابند، پسر همگام با بزرگ شدن کشیدگی پوست را در هنگام نعوظ احساس خواهد کرد. در صورت وجود اسمگما یا ترشحات سفید بهتر است جهت کسب اطمینان بیشتر آن ها را به پزشک نشان داد.
پوست اضافه بعد از ختنه
وقتی کودک ختنه می شود، گاهی پوست آلت تناسلی به سر آلت تناسلی مرد متصل می شود و چسبندگی ایجاد می کند. معمولاً به این دلیل است که پوست زیادی در ختنه اولیه باقی مانده است (ختنه ناقص یا پوست ختنه زاید). پوست اضافی سر آلت تناسلی مرد را می پوشاند و می تواند باعث چسبندگی خفیف شود یا آلت تناسلی مرد را کاملاً پوشانده تا جایی که دیگر به نظر نمی رسد ختنه شده باشد. پوست زائد نیز می تواند ناهموار باشد و باعث ایجاد پوست اضافه بعد از ختنه شود.
اغلب، دوباره ختنه انجام می شود زیرا پوست زائد ممکن است منجر به تحریک یا عفونت شود. این عفونت ها ممکن است به دلیل چسبندگی (پل های پوست آلت تناسلی مرد) که در واقع می تواند باعث ناراحتی یا انحنای آلت تناسلی با نعوظ شود.
عکس پوست اضافه بعد از ختنه
درمان چسبندگی ختنه گاه
چسبندگی بعد از ختنهاغلب همگام با رشد آلت شیر خوار و نعوظ های گاه به گاه به صورت طبیعی برطرف می شوند. درمان چسبندگی پوست بعد از ختنه را می توان در مطب پزشک متخصص اورولوژی یا با استفاده از یک پماد در خانه درمان کرد.
ترمیم آلت در مطب پزشک نیازمند اعمال داروی بی حس کننده قبل از برداشتن چسبندگی ها است. این دارو قبل از درمان به مدت 20 تا 30 دقیقه بر روی محل باقی می ماند. برداشتن چسبندگی ها تقریبا 5 دقیقه طول می کشد. پماد های استروئیدی خانگی را باید 2 بار در روز به مدت 6 هفته استفاده کرد.
این پماد ها پوست اطراف چسبندگی ها را نازک کرده و همگام با کشیده شدن پوست آلت به عقب در هر بار تعویض پوشک، امکان التیامی آهسته را به آن می دهند. البته، پماد های استروئیدی می توانند سبب تغییر رنگ پوست اطراف آلت نیز شوند.
در صورت مشاهده این تغییر، باید مصرف این پماد ها را فورا قطع کرده و با پزشک خود تماس گرفت. در برخی موارد، پل های پوستی را می توان در مطب پزشک پس از اعمال داروی بی حسی جدا کرد. دیگر پل های پوستی باید در اتاق عمل بریده شوند.
در صورتی که کودک هنوز از پوشک استفاده می کند، از والدین خواسته می شود تا جهت پیشگیری از چسبندگی چندین بار در روز پوست آلت را به عقب کشیده و موادی همچون وازلین به آن اعمال کنند. در صورتی که پوشک خیس و چسبنده باشد احتمال بروز چسبندگی های پوستی را افزایش خواهد داد. پل های پوستی و چسبندگی های آلت در پسران ختنه شده و نشده بروز می دهند.
هنگامی که نوزاد به چسبندگی گرانولار دچار می شود، پزشک آن را بدون درمان رها کرده یا جهت نرم شدن مقداری وازلین به آلت اعمال می کند. در نهایت، ماده ای سفید رنگ به نام اسمگما در زیر پوست تشکیل شده و به جدا شدن پوست از ناحیه سر آلت کمک می کند.
اسمگما ماده ای حاوی سلول های پوستی مرده و ترشحات غدد چربی است. پل های پوستی ضخیم تر و شدید تر از چسبندگی ها بوده و معمولا با انجام فرایندی سرپایی جدا می شوند.
در موارد شدید ابتلا در کودکان ختنه شده، امکان دارد نیاز به ختنه مجدد باشد. جهت درمان چسبندگی سیکاتریکس که در آن آلت به دام می افتد پزشک اطفال یک داروی کورتیکوستروئید همچون بتامتازون را تجویز می کند.
تحقیقات بیان دارند که استفاده از این دارو ها می تواند روش مناسبی برای اجتناب از انجام جراحی باشد. کورتیکوستروئید ها چسبندگی های سیکاتریکس را به گونه ای نرم می کنند که با کشش های ملایم رها می شوند. البته، در صورت عدم موفقیت این موارد در درمان، به جراحی نیاز خواهد بود.
انواع چسبندگی های بعد از ختنه نوزاد
در کودکانی که دارای آلت پنهان بوده و آلت در آن ها در چربی فراوان اطراف خود دفن شده است، چسبندگی ها رواج بیشتری دارند. چسبندگی های آلت دارای سه نوع زیر هستند:
چسبندگی های غده ای
این چسبندگی ها هنگامی بروز می دهند که پوست متصل به سر آلت، حاشیه فرو رفته و گرد نزدیک به سر را می پوشاند. این حاشیه، سر آلت را از تنه آن جدا می کند.
پل های پوستی آلت
این چسبندگی ها ضخیم تر و اغلب دائمی هستند که درمان آن ها نیازمند جراحی اصلاحی است.
سیکاتریکس
این نوع چسبندگی که در اصل بافت جای زخم (اسکار) است هنگامی بروز می دهد که آلت به داخل لایه چربی ناحیه عانه فرو رفته، پوست ناحیه جراحی جمع شده و با به دام انداختن آلت نمایان شدن سر آن را غیر ممکن می کند.
برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.
دکتر هوشنگ قوامی جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری و ناتوانی جنسی مردان