درمان التهاب پروستات و عفونت پروستات در مردان جوان

وقتی صحبت از مشکلات پروستات می‌شود، ذهن اکثر افراد به سمت مردان مسن و بیماری‌هایی مانند بزرگ شدن خوش‌خیم پروستات (BPH) یا سرطان پروستات می‌رود. اما واقعیت این است که یک بیماری دیگر مرتبط با این غده وجود دارد که دقیقاً برعکس، در مردان جوان و زیر ۵۰ سال بسیار شایع است: التهاب پروستات یا پروستاتیت.

اگر شما یک مرد جوان هستید و با علائمی مانند درد لگن، سوزش ادرار یا مشکلات دیگر دست و پنجه نرم می‌کنید، تنها نیستید. پروستاتیت یکی از شایع‌ترین دلایل مراجعه مردان جوان به پزشک اورولوژیست است. درک علت عفونت پروستات در مردان جوان و آشنایی با روش‌های درمان التهاب پروستات در جوانان، اولین قدم برای رهایی از این بیماری آزاردهنده و بازیابی کیفیت زندگی است.

علت عفونت پروستات در مردان جوان چیست؟

پزشکان پروستاتیت را به چند دسته تقسیم می‌کنند، زیرا علت و درمان هرکدام متفاوت است.

۱. دلایل پروستاتیت باکتریایی (عفونت پروستات):

این نوع پروستاتیت که کمتر شایع است، توسط باکتری‌ها ایجاد می‌شود. باکتری‌ها می‌توانند از چند طریق به پروستات برسند:

-عفونت ادراری (UTI): شایع‌ترین مسیر، ورود باکتری از مجرای ادرار به مثانه و سپس به پروستات است.

-رابطه جنسی پرخطر: برخی از بیماری‌های مقاربتی (STIs) نیز می‌توانند باعث عفونت پروستات شوند.

-اقدامات پزشکی: استفاده از سوند ادراری یا برخی جراحی‌های مجاری ادرار نیز می‌توانند ریسک ورود باکتری را افزایش دهند. این نوع عفونت می‌تواند به صورت حاد (با تب و لرز و علائم شدید) یا مزمن (عفونت‌های مکرر و خفیف‌تر) بروز کند.

۲. دلایل پروستاتیت مزمن غیرباکتریایی (CP/CPPS):

این شایع‌ترین نوع پروستاتیت در مردان جوان است و معمای اصلی پزشکان محسوب می‌شود. در این حالت، بیمار تمام علائم التهاب پروستات را دارد، اما در آزمایش‌ها هیچ باکتری یافت نمی‌شود. علت دقیق آن ناشناخته است اما نظریه‌های اصلی شامل موارد زیر است:

-التهاب باقی‌مانده: ممکن است یک عفونت اولیه (که شاید حتی متوجه آن نشده‌اید) از بین رفته باشد، اما یک واکنش التهابی مزمن در پروستات باقی گذاشته باشد.

-اسپاسم و تنش عضلات کف لگن: استرس، اضطراب، نشستن‌های طولانی‌مدت یا حتی یک آسیب قدیمی می‌تواند باعث سفت شدن مداوم عضلات اطراف پروستات شود. این تنش عضلانی خود باعث درد و علائمی شبیه به پروستاتیت می‌شود.

-مشکلات عصبی: سیستم عصبی در ناحیه لگن ممکن است بیش از حد حساس یا فعال شده باشد. در این حالت، مغز سیگنال‌های عادی را به عنوان درد تفسیر می‌کند (چیزی شبیه به یک سیستم دزدگیر بیش از حد حساس).

-استرس و عوامل روانی: یک ارتباط قوی بین استرس و تشدید علائم پروستاتیت مزمن وجود دارد. استرس می‌تواند مستقیماً باعث تنش عضلانی در کف لگن شود.

درمان التهاب پروستات در جوانان

خبر خوب این است که پروستاتیت قابل مدیریت و درمان است. درمان التهاب پروستات در جوانان یک رویکرد چندبعدی است و فقط به مصرف دارو خلاصه نمی‌شود.

۱. درمان دارویی

-آنتی‌بیوتیک‌ها: اگر تشخیص پروستاتیت باکتریایی قطعی باشد، این داروها خط اصلی درمان هستند. بسیار مهم است که دوره کامل آنتی‌بیوتیک (که ممکن است ۴ تا ۶ هفته طول بکشد) را مصرف کنید تا از مزمن شدن عفونت جلوگیری شود.

-آلفا-بلاکرها (مانند تامسولوسین): این داروها به شل شدن عضلات دهانه مثانه و پروستات کمک کرده و علائم ادراری را بهبود می‌بخشند. این داروها در هر دو نوع باکتریایی و غیرباکتریایی مزمن کاربرد دارند.

-داروهای ضدالتهاب (مانند ایبوپروفن): برای کاهش درد و التهاب، به خصوص در پروستاتیت مزمن غیرباکتریایی (CP/CPPS) بسیار مفید هستند.

۲. درمان‌های غیردارویی: کلید مدیریت بلندمدت

برای پروستاتیت مزمن که شایع‌ترین نوع در جوانان است، این بخش از درمان حتی از داروها نیز مهم‌تر است:

فیزیوتراپی کف لگن: این یکی از مؤثرترین درمان‌هاست. فیزیوتراپیست به شما کمک می‌کند تا عضلات سفت و گره‌های دردناک در ناحیه لگن را شناسایی کرده و با تکنیک‌های ماساژ داخلی و خارجی و تمرینات کششی، آن‌ها را آزاد کنید.

مدیریت استرس: از آنجایی که استرس یک عامل کلیدی در تشدید علائم است، یادگیری تکنیک‌های آرام‌سازی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن یا یوگا می‌تواند تأثیر چشمگیری داشته باشد.

ورزش و حرکات اصلاحی: ورزش‌های هوازی ملایم مانند پیاده‌روی به بهبود جریان خون و کاهش درد کمک می‌کنند. حرکات کششی مخصوص عضلات کف لگن و لگن نیز بسیار مفید هستند. بهتر است در هنگام شعله‌ور بودن بیماری، از ورزش‌هایی که فشار مستقیم به ناحیه پرینه وارد می‌کنند (مانند دوچرخه‌سواری) پرهیز کنید.

۳. درمان‌های خانگی و تغییرات سبک زندگی

این راهکارها می‌توانند به عنوان مکمل درمان اصلی، به تسکین علائم کمک کنند:

حمام سیتز (نشستن در آب گرم): نشستن در لگن یا وان آب گرم برای ۱۵ دقیقه در روز، عضلات لگن را شل کرده و درد را تسکین می‌دهد.

تغییرات رژیم غذایی: پرهیز از غذاهای تند و پرادویه، نوشیدنی‌های اسیدی (مانند آب پرتقال)، کافئین و الکل می‌تواند به کاهش تحریک مثانه و پروستات کمک کند.

نوشیدن آب کافی: این کار به رقیق شدن ادرار و دفع باکتری‌ها (در نوع باکتریایی) کمک می‌کند.

استفاده از بالشتک دوناتی شکل: اگر کار شما نیاز به نشستن طولانی‌مدت دارد، این بالشتک‌ها فشار را از روی پروستات برمی‌دارند.

علل التهاب پروستات

✅ هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH)

✅ عفونت مزمن پروستات

✅ خوردن الکل زیاد

✅ خوردن غذاهای تند

✅ سرطان پروستات

✅ کیست های سیستم دستگاه ادراری

التهاب پروستات بسیاری از مردان را گرفتار می کند و درمان نوع مزمن آن یکی از معضلات پزشکی اورولوژی می باشد. همانطور که گفته شد، التهاب پروستات بیماری نمی باشد، بلکه زمینه ای برای ایجاد عفونت حاد پروستات است.

عوامل مهم در ایجاد التهاب پروستات، عبارتند از:

 ✔ عمل جنسی زیاد

✔ نشستن طولانی

✔ مصرف غذاهای چرب و الکل که در پروستات تجمع می یابند و باعث احتقان میشوند.

✔ استمناء و خودارضایی، اگر فرد به طور خواسته مانع از انزال شود، میتواند باعث احتقان پروستات شود.

✔ عمل جنسی برای مدت خیلی طولانی باعث احتقان پروستات میشود. بنابراین جوانان حتماً باید عمل جنسی را به طور منظم و طبیعی انجام دهند.

✔ دوچرخه سواری و اسب سواری با ایجاد ضربه به ناحیه پرینه (ناحیه زیر بیضه) و با اختلال در گردش خون در غده پروستات هم باعث التهاب پروستات شده و هم باعث اختلال در نعوظ میشوند.

راه های بسیار مهم که برای تسکین و بهبودی احتقان پروستات به کار می روند، این روش ها معمولا توسط خود بیمار انجام میشوند و عبارتند از:

☑ ساده ترین راه کم کردن مایع داخل پروستات است که با ماساژ پروستات، میتوان مایع داخل آن را کم کرد، این کار توسط پزشک انجام میشود.

☑ نشستن در آب گرم روزی دو بار، هر بار به مدت 15 دقیقه بسیار کمک کننده است.

☑ استفاده از داروهای ضد التهاب که به صورت استعمال خارجی، ماساژ و ورزش می باشد.

هوای سرد باعث تحریک اعصاب شده و در نتیجه فشار مجرا بالا می رود. فشار باعث میشود تا دو سوراخ غده پروستات مسدود شوند. در حالت عادی، بعد از لذت جنسی مایع منی توسط این دو سوراخ  وارد مجرا می گردد و خارج میشود. در احتقان پروستات این ترشحات در پروستات میمانند و خارج نمیشوند.

علائم پروستات در جوانان

نشانه ها و علائم پروستاتیت به علت آن بستگی دارند. این علائم می توانند شامل موارد زیر باشند:

• درد یا احساس سوزش هنگام ادرار کردن (دیزوری)
• اشکال در ادرار کردن، مانند ادرار قطره قطره یا با تاخیر
• تکرر ادرار، به ویژه شب ها
• نیاز فوری به ادرار کردن
• ادرار ابر مانند
• خون در ادرار
• درد در شکم، کشاله ران یا کمر
• درد در ناحیه بین اسکروتوم و رکتوم (پرینه)
• درد یا ناراحتی در آلت تناسلی یا بیضه ها
• انزال دردناک
• نشانه ها و علائم آنفولانزا (همراه با پروستاتیت باکتریایی)

اثرات احتقان پروستات

احتقان اگر در جوانان طولانی شود، باعث عفونت پروستات می شود و در نهایت کیفیت زندگی فرد دچار اخلال میشود. از علائم قابل توجه و مهم این بیماری میتوان به تکرر ادرار و نیاز به تخلیه ی فوری اشاره کرد،که حتی ممکن است موجب خانه نشینی فرد شود. تکرر ادراری به معنای نیاز به تخلیه بین 1 تا 3 بار در یک ساعت است.

از علائم دیگر آن میتوان به درد لگن و ناحیه ژنیتال، و همچنین درد و سوزش موقع ادرار کردن اشاره کرد. شب ادراری از بدترین علائم احتقان پروستات است و گاهی دفعات آن در طول شب آنقدر زیاد میشود که باعث میشود فرد در طی روز کسل و خسته به نظر آید.

بنابراین بسیار مهم است که آقایان جوان تغییراتی در زندگی روزانه خود داشته باشند، تا در روند بهبودی، تسریع حاصل شود. در ضمن خوردن آب در روز باعث تمیز کردن سیستم دستگاه ادراری می شود. کم آبی در بدن، باعث میشود ادرار را غلیظ شده و پروستات تحریک شود و نتیجه ی آن احتقان پروستات خواهد بود.

در مردان، پروستات احتقانی شدید باعث عفونت پروستات میشود که باید مورد درمان داروئی قرار گیرد. عفونت پروستات معمولاً به علت میکروب ایجاد نشده، لذا مصرف آنتی بیوتیک لازم نیست.

درمان احتقان پروستات

شایع ترین بیماری اورولوژی در ایران احتقان پروستات است. که بسیاری از درمان آن ناامید شده اند. احتقان پروستات عفونی، احتقانی با تجمع مایع در پروستات تشخیص داده می شود. بهترین و رایج ترین درمان های احتقان پروستات عبارتند از:

 ✔ استفاده از داروهای ضد التهاب پروستات

 ✔ استفاده از داروهای مدرتیک

 ✔ نشستن در آب گرم روزی دو بار هر بار به مدت 15 دقیقه

✔ دوری از اضطراب، نگرانی و استرس از بهبودی

عوارض احتقان پروستات

• در صورت درمان صحیح و طولانی شدن بیماری، فرد دچار مشکل روانی نظیر دپرسیون می شود.
• عدم میل جنسی یا کاهش آن
• عدم خروج منی هنگام عمل جنسی
• علائم ادراری به صورت تکرر ادرار، بی اختیاری ادرار و شب ادراری
• عفونت باکتریایی خون (باکتری)
• تورم لوله پیچ در پیچ متصل به پشت بیضه (التهاب اپیدیدیم)
• حفره پر از چرک در پروستات (آبسه پروستات)
• ناهنجاری و ناباروری مایع منی، که می تواند همراه با پروستاتیت مزمن باشد
• هیچ مدرک مستقیمی مبنی بر این که وجود پروستاتیت منجر به سرطان پروستات شود، وجود ندارد.

چه درمان های طبیعی یا خانگی باعث تسکین درد پروستات می شود؟

علاوه بر معالجه پزشکی، درمان های خانگی پروستاتیت شامل موارد زیر است:

• استفاده از حمام های آب گرم (وان)
• از مصرف الکل، کافئین و غذاهای پرادویه خودداری کنید.
• ماساژ پروستات:در چند مطالعه نشان داده شده است که ماساژ پروستات علائم را در برخی از بیماران مبتلا به پروستاتیت مزمن غیر باکتریایی کاهش می دهد.
• تغییر سبک زندگی: گر دوچرخه سواری یا اسب سواری می کنید، بهتر است تا زمان بهبودی، این فعالیت را کنار بگذارید.
• اگرچه بسیاری از داروهای گیاهی در دسترس می باشند، اما هیچ شواهد و مدارکی در مورد تاثیر داروهای گیاهی بر روی پروستاتیت در دست نیست.

دکتر هوشنگ قوامی متخصص اورولوژی در تهران