بزرگی خوش خیم پروستات چیست؟

توسط دکتر هوشنگ قوامی

شایع‌ترین غده‌ای که در مردان دچار بزرگی و سرطان می‌شود غده پروستات است. بر حسب اینکه بزرگی خوش خیم پروستات چقدر باشد و چه میزانی روی مجرا فشار بیاورد، علائم بیمار متفاوت است.

با انجام آزمایش PSA که سالیانه مردان برای تشخیص سرطان پروستات انجام می‌دهند 38000 سرطان در مراحل اولیه در آمریکا تشخیص داده می‌شود، که خوشبختانه با اطلاع رسانی در ایران اکثریت مردان بالای 50 سال با انجام این آزمایش از وجود یا عدم وجود سرطان پروستات آگاه می شوند.

پروستات خوش خیم (هیپرپلازی) غده‌ای است که قسمت اعظم بخش خلفی پیشابراه را در برمی‌گیرد و این غده زیر مثانه قرار گرفته است.

این غده توسط پرده‌ای ضخیم به نام فاسیای دنون ویلر از رکتوم (روده) جدا می‌گردد. دو عضله به نام عضلات لواتور آنی در دو طرف این غده قرار دارند. خونرسانی پروستات به وسیله شاخه‌ای از شریان ایلیاک داخلی که در لگن وجود دارد صورت می‌گیرد. درناژ وریدی از طریق ورید دورسال به ورید ایلیاک داخلی بوده و عصب دهی آن از شبکه عصبی لگنی است.

تقسیم بندی پروستات خوش خیم

پروستات به سه ناحیه مجزا تقسیم می‌شود: هر قسمت از پروستات به یک بیماری مبتلا می‌شود. وزن طبیعی پروستات 20 گرم می‌باشد. علت مشکلات ادراری انسدادی و تحریکی مثانه ناشی از قرار گرفتن در زیر مثانه است که با بزرگ شدن روی پیشابراه خلفی فشار وارد شده و باعث انسداد مجرای خلفی می‌گردد، در نتیجه مثانه موقع انقباض برای خروج ادرار در مسیر خود با انسداد مواجه می‌گردد .مشکلاتی که برای فرد به وجود می آید به شرح زیر است:

  • کاهش فشار ادرار
  • ادرار قطره قطره
  • احساس عدم تخلیه کامل ادرار
  • زور زدن برای خروج ادرار
  • قطع و وصل و تکرر ادرار

دفع ادرار

بر حسب اینکه بزرگی خوش خیم پروستات چقدر باشد و چه میزانی روی مجرا فشار بیاورد، علائم بیمار ممکن است خفیف، متوسط و یا شدید باشد. در این صورت بر حسب کم و یا شدید بودن علائم، بیمار باید برای درمان خوراکی و یا جراحی به دکتر مراجعه کند.

در مواقعی که علائم بیمار در بزرگی خوش خیم پروستات بسیار شدید می‌باشد، مثلا تکرر ادرار هر دو ساعت 3 تا 4 بار، شب ادراری بیش از یک بار، کاهش فشار ادرار بسیار کاهش یافته باشد و یا عدم تخلیه کامل صورت نگرفته باشد و سوزش ادرار شدید همراه با زور زدن طولانی مدت برای تخلیه ادرار داشته باشد، بیمار باید جراحی شود.

جراحی متداول که هم اکنون در دنیا به میزان 97-95 درصد صورت می‌گیرد، به روش رزکسیون پروستات (TUR-P) می‌باشد در این روش با جریان الکتریسیته با وسیله‌ای که از راه مجرا در روی پروستات قرار می‌گیرد، پروستات قطعه قطعه خارج می‌گردد.

بنابراین توجه کنید که از هر 100 نفر 3 تا 5 نفر عمل جراحی باز می‌شوند. عمل رزکسیون پروستات عملی بسیار سخت بوده و باید در دست جراحان با تجربه انجام گیرد، شرط اصلی این عمل این است که پروستات کاملا خارج شود زیرا اگر کاملا خارج نشود، مجددا به علت عود، غده چند ماه بعد بیمار دچار علائم قبل از عمل می‌گردد.

جراحی پروستات

عمل جراحی ممنوع!

سه علتی که باعث می شود که تمام بیماران پروستات خوش خیم با روش رزکسیون پروستات (TUR-P)تحت عمل جراحی قرار نگیرند شامل موارد زیر است:

1- اگر همراه با بزرگی خوش خیم پروستات سنگ مثانه وجود داشته باشد. در اینصورت به علت وجود سنگ باید عمل جراحی باز انجام شود.

2- اگر همراه با بزرگی خوش خیم پروستات ، تومور مثانه هم وجود داشته باشد.

3- اگر بیمار قادر نباشد روی تخت ژینکولوژی به علت آرتروز زانوها قرار گیرد.

4- در مواقعی که بزرگی خوش خیم پروستات بیش از 100 تا 80 گرم باشد، بنابراین عمل جراحی باز انجام میگیرد.

منشاء سرطان پروستات از ناحیه محیطی و بزرگی خوش خیم پروستات از منطقه ترانزیشنال می‌باشد. الزاما وجود علائم انسدادی ادراری و یا تحریکی مثانه (سوزش و تکرر ادرار) به معنی هیپرپلازی خوش خیم پروستات و یا بزرگی آن نمی‌باشد. ممکن است فردی دچار عفونت و یا التهاب پروستات شود و دقیقا دارای علائم ذکر شده باشد.

لذا جراح باید متوجه این نکته باشد و بیمار مورد نظر جراحی نشود. معمولا بزرگی خوش خیم پروستات به ندرت ممکن است زیر 40 سال به وجود آید و علائم به قدری شدید باشد که نیاز به عمل جراحی پیدا کند. التهاب یا عفونت پروستات در هر سنی ممکن است اتفاق بیافتد که با تشخیص جراح حاذق چنانچه درمان دارویی صورت گیرد علائم بهبود می‌یابد. معمولا افرادی که باید مورد عمل جراحی پروستات قرار گیرند بالای 45-40 ساله می‌باشند و علائم ذکر شده را به مدت طولانی داشته‌اند. اگرچه قابل ذکر است که بیماری بزرگی خوش خیم پروستات معمولا مخصوص مردان بالای 50 سال است ولی ندرتا ممکن است در بیماران 45-40 ساله عمل جراحی به علت شدت علائم انجام گیرد.

محبوب‌ترین عمل جراحی پروستات

همانطور که ذکر شد محبوب‌ترین عمل جراحی پروستات خوش خیم در دنیا روش رزکسیون پروستات (TUR-P) می‌باشد، اگرچه در ایران بعضی از جراحان از انجام این عمل خودداری می‌کنند و علاقه زیادی به عمل باز دارند، در عمل باز، مثانه باز می‌شود که در این صورت سوند فولی پیشابراه حداقل به مدت یک هفته در مجرا باید باقی بماند، لوله داخل مثانه و اطراف مثانه معمولا سه روز بعد خارج می گردد و معمولا بیمار یک هفته در بیمارستان بستری خواهد بود. در عمل جراحی رزکسیون پروستات (TUR-P)  بعد از خارج کردن پروستات سوند حداکثر به مدت دو روز در پیشابراه (مجرا) گذاشته می‌شود و روز دوم خارج و بیمار مرخص می‌گردد.

برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.

دکتر هوشنگ قوامی جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری و ناتوانی جنسی مردان در تهران

دکتر هوشنگ قوامی

    اینجانب دکتر هوشنگ قوامی بورد تخصصی جراحی کلیه ، مجاری ادرار و ناباروری مردان را در سال 63اخذ نموده ام و پس از گذراندن امتحان تخصصی و گرفتن دانشنامه از دانشگاه اصفهان شروع به کار کردم.

    سیستم پرسش و پاسخ

    ثبت سوال جدید

    برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 5روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

    پیگیری سوال قبل

    برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
    تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)

    • تصویر کاربر پرهام یکشنبه ۸ مرداد ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 186 مشاهده پرسش
      عرض ادب و احترام
      چند سالی هست بعد از اتمام ادرار چند قطره خون میبینم.تو ازمایش ادرار خون دیده نسد و دکتر هم رفتم و گفت زخم مجرای ادرار داری
      این مدت خیلی بیشتر شده و تقریبا هر بار خون میبینم بعد از اتمام ادرار
      میخواستم اول راه درمانشو بپرسم و بعد بدونم برای بچه دار شدن مشکلی بوجود نمیاد؟ باتشکر
      1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی یکشنبه ۸ مرداد ۹۶( 6 سال پیش)
        با سلام مشكلي براي بچه دار شدن بوجود نمي آورد . ولي براي خون آخر ادرار بايد براي انجام سيستوسكوپي مراجعه كنيد .
    • تصویر کاربر اسماعیل یکشنبه ۱ مرداد ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 300 مشاهده پرسش
      سلام من 39 سالمه نه ساله پروستاتیت باکتریال مزمن دارم البته یه ساله صدرد صد متوجه شدم من کارشناس ازمایشگاهم بعد از ماساژ پروستات وکشت ترشحات استافیلوکوک اپیدرمیدیس رشد میکنه انواع انتی بیوتیکا رو مصرف کردم که فقط تاوانکس پارسال جواب داد بعد از چند ماه علایم خیلی شدید تر شروع شد اتتی بیوتیکایی مثل سیپرو افلو وموکسی فلوکساسین داکسی ازیترو کلیندامایسن وحتی زیر نظر دکتر عفونی ونکومایسین وریدی ده روز مصرف کردم که حتی حالم خیلی بدتر شد بعد از درمان تو دید مستقیم از ترشحات پروستات پراز باکتری وگلبول سفید وقارچ هست سیستوسکوپی بیوپسی التهاب پروستاتو نشون دادن نشستن تو ابگرم شیاف ایندومتاسین کمکی بهم نکرد شکایت اصلیم سوزش حین انزال شدید است که با خوردن تامسولوسین برطرف میشه ولی همراه با انزال کا ملا بی لذ ت هست از وقتی که برای من میزارید کمال تشکر را دارم
      1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۲۶ تیر ۹۶( 6 سال پیش)
        خوردن ويتامين E در بهبودى موثر است و به جاى تامسولوزين از قرص پرازوسين يك ميلى گرم هر ١٢ ساعت يك عدد ميل شود و زياد به بيمارى فكر نكنيد
      2. تصویر کاربر اسماعیل سه شنبه ۲۷ تیر ۹۶( 6 سال پیش)
        سلام ببخشید مجدد مزاحم میشم این عفونت اصلا از بین نمی ره واگه دائم بمونه اشکالی ایجاد نمی کنه و تشخیص شما از بیماری من چیست انشاله همیشه سلامت باشید اقای دکتر
      3. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی یکشنبه ۱ مرداد ۹۶( 6 سال پیش)
        مشكل شما پروستاتيت مزمن مي باشد ،اگر أرامش فكري ، اضطراب ،استرس و هيجانات اضطرابي از خود دور كنيد زودتر درمان ميشويد .
      4. نمایش سایر 2 پاسخ
    • تصویر کاربر يونس سه شنبه ۶ تیر ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 199 مشاهده پرسش
      باسلام وتشكر بابت پاسخگويي جنابعالي .بنده بدليل تكرر ادرار وعدم خالي شدن مثانه چندين بار به دكتر مراجعه و سبستوسكپي كرده ام اما مشكلم حل نشده اگه بخوام استنت بزارم مشكلم حل ميشه ايا استنت با بي حسي موضعي انجام ميگيره
      1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی سه شنبه ۶ تیر ۹۶( 6 سال پیش)
        با سلام چون مشكل شماطولاني شده توصيه به مطب مراجعه كنيد .
    • تصویر کاربر محسن سه شنبه ۶ تیر ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 345 مشاهده پرسش
      سلام پدر من آزمایش پروستات داده وpsa او ۹ است ولی یک ماه قبل ۶ بوده است .درد لگن هم دارد لطفا من را راهنمایی کنید
      1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی سه شنبه ۶ تیر ۹۶( 6 سال پیش)
        بل سلام سن پدر شما را نمي دانم به مطب مراجعه كنيد چون ممكن است نياز به نمونه برداري از پروستات باشد.
    • تصویر کاربر احسان دوشنبه ۲۲ خرداد ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 211 مشاهده پرسش
      سلام وقت بخیر من درگیر بیماری پروستاتیت هستم که در سونوگرافی مشخص شده به شدت درد دارم و همچنین لباس زیرم به شدت بو میده چندتا آمپول جنتانیاسین زدم و همچنین بتا دردم کمتر شده ولی گاهی از ساعت در روز درد دارم باید چکار کنم میشه لطفا راهنماییم کنید متشکرم
      1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۲۲ خرداد ۹۶( 6 سال پیش)
        جنتامایسین را قطع کنید و عمل جنسی انجام دهید و روزی دو بار دراب گرم بشینید و شیاف ایندومتاسین روزی یک عدد استعمال کنید
    • تصویر کاربر علی شنبه ۶ خرداد ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 200 مشاهده پرسش
      سلام جناب دکتر من چند سالی میشود. که خود ارضای می کردم اما و کم کم تکرار. ادرار گرفتم مخصوصن در. شب ها و تا صبح نمی تونم به خوابم پیش دکتر. هم رفتم چند. تا ازمایش گرفت ازماش خون تخایه ادرار. ویک ازماش که گفتنش زشته با ناون کرد تو باستنم واز ماش گفتن چیزی نیس خواهشین کمک کنید.
      1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی شنبه ۶ خرداد ۹۶( 6 سال پیش)
        مراجعه حضورى ضرورى ميباشد
    • تصویر کاربر امير شنبه ۶ خرداد ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 263 مشاهده پرسش
      با سلام خدمت اقاى دكتر.بنده چند وقتي هست از تكرر ادرار رنج ميبرم.٣ ماه پيش به علت كمى سوزش ادرار و عدم تخليه ادرار به دكتر مراجعه كردم و پي از ازمايش ادرار انتى بيوتيك نوشتند به مدت ١٠ روز .پس از مصرف سوزشم رفت ولى ادرار كامل تخليه نميشد.به يك دكتر ديگر مراجعه كردم پس از معاينه الت گفتند مشكلي نيست و سونوگرافي نوشتند كه بعد از سونوگرافى هم گفتند مشكل خاصى نيست و قرص iinfex400 به مدت ١٠ روز مصرف كردم ولى باز هم خوب نشدم و ادرارم مثل گذشته با زرو زدن به حالت كج و دو شاخه هم در مي امد.بعد بنا به نظر مادرم شروع به خوردن قرص سيستون كردم و پس از دو روز از خوردن اين قرص به يك متخصص مراجعه كردم و از راه مقعد پروستاتم رو چك كرد و گفت مشكل خاصي نيست و سرعت جريان ادرار رو هم گرفت و گفت طبيعي است و نشستن در اب داغ رو توصيه كرد در روز..من قرص سيستون رو ادامه دادم اقاي دكتر به مدت ٢٠ روز و خيلي بهتر شده بودم ولى چندي پس از قطع كردن حس ميكردم ادارار در داخل مجرا و مثانه باقى مانده دوباره و حتى بعضى اوقات حس تير كشيدن مقعد هم داشتم كمى هم حس نعوظم كم شده بود..به يك دكتر ايرانى ديگر اين اواخر مراجعه كردم التم رو چك كردن و سونو گرافى قبل از ادرار و بعد از ادرار نوشتن و گفتند ٤٦ سي سي ادرار باقى مانده ولي ازمايش ادرار خوب بود به غير از اينكه خون در ادرار بود كه من اين مشكل و هميشه داشتم و مادرم ميگويد ارثى هست..شك كردن به پروستاتيت و قرص اوودارت نوشتند برام و گفتتند حس نعوظتم مهم نيست درست ميشه.ولى اقاى دكتر من هنوز اين قرص رو مصرف نكردم بنا به عوارضش كه ميگويند ريزش مو دارد و كاهش ميل جنسي و اينها و همچنان ادرارم كامل تخليه نميشه همچنان و پس از ادرار قطره قطره ميشود و حتى بعضى اوقات كه حس مدفوع فقط دارم و به دستشويى ميروم كمى هم ادارار خارج ميشود ...حال اقاى دكتر من اين قرص رو بخورم ايا؟يا داروى بهترى هست و اينكه ضمنا ١٩ سالم هست و تركيه زندگى ميكنم و الان نه سوزش دارم نه يبوست و نه شب بيدارى و فقط بعضى اوقات تير كشيدن مقعد و عدم تخليه كامل ادرار..خيلى ممنون ميشم اقاي دكتر كه نطراتتون رو بشنوم و ايا شروع به خوردن اين قرص بكنم يا خير با تشكر فراوان
      1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی شنبه ۶ خرداد ۹۶( 6 سال پیش)
        درمان پروستاتیت مزمن ۱-انجام عمل جنسی ۳-نشستن در اب گرم روزی ۳ بار هر بار ۱۵ دقیقه ۴-کپسول omnicیک عدد موقع خواب ۵-شیاف ایندومتاسین ۱۰۰ میلی گرم روزی یک عدد به مدت یک هفته
    • تصویر کاربر احمدزاده یکشنبه ۱۰ اردیبهشت ۹۶( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 553 مشاهده پرسش
      با سلام و احترام.
      آقای دکتر بنده 33 ،متاهل هستم حدودا یک ماهی است که حجم و فشار ادرارم کم شده، اما تکرار ادرار ندارم.سونوگرافی از شکم دادم کلیه و مثانه طبیعی است،اما گفتند پروستات مختصری بزرگتر از حد طبیعی با حجم 29 سی سی است.ازمایش پی اس ا دادم، که توتال هشتاد و شش صدم و فری پانزده صدم است.گاها در کشاله ران سمت چپ احساس سنگینی و بی حسی میکنم،اما درد ندارم. در ضمن تا حال هیچ مشکلی در انزال و انزال دردناک نداشته ام.لطفا با این توضیحاتی که دادم مشکلی که تو پروستاتم نیست.یکم حساس شدم و دچار استرس شدید شدم.
      1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی یکشنبه ۱۰ اردیبهشت ۹۶( 6 سال پیش)
        شما احتملا مبتلا به التهاب پروستات هستيد شبى يك عدد كپسول تامسولوزين ميل كنيد و عمل جنسى داشته باشيد و روزى دو بار در اب گرم بشينيد
    • تصویر کاربر صادق سه شنبه ۲۹ فروردین ۹۶( 7 سال پیش) تعداد بازدید: 303 مشاهده پرسش
      باسلام و آرزوی سلامتی،

      بنده مجرد، آقا، حدود 40 سالمه، حدود 20 سال پیش به دلیل داشتن نزدیکی محافظت نشده، دچار عفونت ادراری شدم، به دلیل درمان ناقص به پروستاتیت مزمن تبدیل شد، بعدها مراجعات زیادی به همکاران شما داشتم که نسخه های مختلفی گرفتم و بطور دقیق استفاده کردم، ولی متاسفانه مشکل من برطرف نشده،
      مشکل اصلی من سوزش ادرار است، مشکلات دیگر مانند درد پهلو، احساس سوزش مجاری ادرار در حالت عادی، دارم،
      داروهایی مانند سیپروفلوکساسین، لووفلوکساسین، داکسی سایکلین، آزیترومایسین، مترونیدازول، پرازوسین، تامسولوسین، پروستاتان، اورتیدین، فلوکستین و غیره استفاده کردم(مانند لگن آب گرم)

      همیشه دوره درمان رو تکمیل میکردم، ولی متاسفانه مشکل من برطرف نشده و همچنان
      " سوزش ادرار " دارم،

      دچار مشکلات روحی و روانی شدم، مشکلاتی از قبیل انزال شدید زودرس، مشکل نعوظ (بسیار ضعیف) هم دارم،

      درحال حاضر علائم سرماخوردگی، سوزش حین ادرار(بیشتر نوک پیشابراه)،
      سوزش مجاری ادراری در حالت عادی،
      گاهی داغ بودن بیضه چپ،
      احساس لرز بعداز اتمام ادرار،
      درد کُلیه ها در زمستان،
      مشکلات بعدی مانند نعوذ ضعیف،
      انزال زودرس (کمتر از 5 ثانیه)،
      جریان ادرارم خوبه، ولی وقتی ادرارم تموم میشه، بعدِ چندثانیه دوباره چند قطره ادرار میاد.

      ممنون بابت زحماتتون
      1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی سه شنبه ۲۹ فروردین ۹۶( 7 سال پیش)
        با تشكرشما سه روز پشت سر هم ادرار صبحگاهى راجهت سيتولوژى ادرار به ازمايشگاه بدهيدو سپس جواب را به اطلاع من برسانيد
    • تصویر کاربر احمد سه شنبه ۲۹ فروردین ۹۶( 7 سال پیش) تعداد بازدید: 337 مشاهده پرسش
      با سلام خدم آقای دکتر و ممنون برای وقتی که برای پاسخگویی به سوالات میگذارید.
      آقای دکتر بنده یک پسر 25 ساله هستم که متاسفانه مدت زیادی خودارضایی میکردم ولی الان در حال ترکم.چند روز پیش یک سونوگرافی دادم و پزشک گفت پروستاتت کمی بزرگ شده و ابعادش 24 سی سی هست. آزمایش ادرار و psa دادم هیچ مشکلی نداشتم. دکتر گفت هیچ مشکلی نیست و برام قطره پروستاتان و قرص فینوپروست نوشت.
      آقای دکتر به نظر شما خود ارضایی زیاد باعث این افزایش حجم شده؟ بهم بگید چیکار کنم
      خیلی نگرانم. کمکم کنید.ممنونم
      1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی سه شنبه ۲۹ فروردین ۹۶( 7 سال پیش)
        شما نياز به هيچ ازمايش و دارو نداريد فقط روزى دو با به مدت ١٥ دقيقه در اب گرم بشينيد به مدت دو هفته و شياف ايندومتاسين ١٠٠ ميلى روزى دو با به مدت ده روز و نگران نباشيد
    درحال دریافت اطلاعات
    ممکن است شما دوست داشته باشید بیشتر از نویسنده
    تماس با دکتر
    پرسش از دکتر
    دریافت نوبت حضوری
    پرسش از دکتر