عفونت مثانه، التهاب ناگهانی مثانه است که بیشتر اوقات علت آن عفونی و میکروبی میباشد. درمان عفونت مثانه چون به علت میکروب در بدن می باشد، داروی خوراکی آنتی بیوتیک است.
عفونت مثانه چیست؟
عفونت ادراری (uti) تلقی میگردد. عارضه بعضی داروها یا عکسالعمل به بعضی داروها میتواند علت آن باشد. عفونت مثانه بیشتر به علت کوتاه بودن مجرا در خانمها اتفاق میافتد. میکروبی که به طور شایع باعث این بیماری میشود، اشرشیا کلی (Ecoli) نام دارد.
درمان این بیماری چون به علت میکروب در بدن می باشد، داروی خوراکی آنتی بیوتیک است. در مواقعی که التهاب یا سیستیت مثانه بدون دخالت میکروب به وجود میآید، تصمیمگیری درمان بر اساس علتهای زمینهای در بیمار صورت می گیرد. علائم عفونت مثانه به طور ناگهانی ظاهر میشود و معمولا ناراحت کننده و آزاردهنده است.
علائم عفونت مثانه
- تمایل به تخلیه ادرار با عجله و سریع، حتی در زمانی که مثانه خالی از ادرار میباشد و به آن URGENCY میگویند.
- احساس درد و سوزش ادرار تحت عنوان DYSURIA
- ادرار بسیار بدبو
- ادرار کدر
- احساس یا فشار، پری مثانه، اسپاسم و درد در پشت و شکم
- تب بسیار پایین (low grade fever)
- وجود خون در ادرار
سیستم دستگاه ادراری شامل: کلیهها، حالبها، مثانه و مجرا میباشد.
نقش و وظیفه کلیهها گرفتن مواد زائد خون و ورود آنها به داخل ادرار است، سپس ادرار از حالبها وارد مثانه شده، وقتی ادرار در مثانه ذخیره شد و ذخیره ادرار به حدی رسید که فرد احساس ادرار کردن پیدا کرد، مغز دستور انقباض مثانه و خروج ادرار از مجرا را صادر میکند.
آیا مترونیدازول برای عفونت کلیه مناسب است؟
پاسخ کوتاه: خیر، معمولاً داروی مناسبی نیست. عفونتهای کلیه (پیلونفریت) در بیش از ۸۰ تا ۹۰ درصد موارد توسط باکتریهای هوازی (مانند ایکولای – E. coli) ایجاد میشوند. قرص مترونیدازول هیچ اثری روی این باکتریها ندارد. مترونیدازول مخصوص باکتریهای بیهوازی و انگلهاست.
خطر: اگر برای عفونت کلیه فقط مترونیدازول مصرف کنید، باکتریهای اصلی زنده میمانند و عفونت میتواند وارد خون شده و باعث سپسیس (عفونت خون) شود که بسیار خطرناک است. برای عفونت کلیه معمولاً از آنتیبیوتیکهای خانواده “سیپروفلوکساسین”، “لووفلوکساسین” یا “سفالوسپورینها” استفاده میشود.
طریقه مصرف قرص مترونیدازول برای عفونت ادراری
مترونیدازول خط اول درمان برای عفونتهای معمول مثانه و مجاری ادراری (UTI) نیست. پزشک فقط در صورتی مترونیدازول را برای مشکلات ادراری/تناسلی تجویز میکند که شک به عفونتهای خاصی مانند موارد زیر داشته باشد:
-واژینوز باکتریال (عفونت واژن): که ترشحات بدبو دارد.
-تریکوموناس (یک بیماری مقاربتی): که انگلی است.
اگر پزشک تشخیص دهد عفونت شما از نوع بیهوازی یا انگلی است، معمولاً به صورت قرصهای ۲۵۰ یا ۵۰۰ میلیگرم، هر ۱۲ ساعت یا هر ۸ ساعت (بسته به شدت عفونت) به مدت ۵ تا ۷ روز تجویز میشود.
آیا قرص مترونیدازول برای سوزش ادرار مفید است؟
بستگی به علت سوزش دارد. اگر سوزش به دلیل عفونت ادراری (مثانه) باشد خیر، مفید نیست. چون باکتری عامل سوزش ادرار معمولی با مترونیدازول کشته نمیشود. مصرف آن فقط درمان صحیح را به تاخیر میاندازد. اما اگر سوزش به دلیل عفونت واژن (در خانمها) یا عفونت جنسی (در آقایان) باشد بله، ممکن است مفید باشد. اگر سوزش ناشی از عفونت قارچی نباشد و ناشی از تریکوموناس یا گاردنرلا باشد، مترونیدازول سوزش را درمان میکند.
آنتیبیوتیکهای رایج برای درمان عفونت ادراری (UTI)
این داروها بر خلاف مترونیدازول، بر باکتریهای گرم منفی (مانند E. coli) که عامل اصلی عفونتهای ادراری هستند، مؤثرند:
-نیتروفورانتوئین (برندهای تجاری مانند مکرودانتین):
یکی از رایجترین و کمعارضهترین داروها است. غلظت آن به خوبی در ادرار میرسد و به همین دلیل برای عفونتهای ادراری که به کلیهها سرایت نکردهاند، بسیار مؤثر است.
فسفومایسین (برند تجاری مونورول):
اغلب به صورت تک دوز تجویز میشود، که مصرف آن را بسیار آسان میکند. برای عفونتهای ادراری ساده در زنان بسیار محبوب است.
-تریمتوپریم/سولفامتوکسازول (برند تجاری کوتریموکسازول):
دارویی قوی و قدیمی است، اما به دلیل افزایش مقاومت باکتریها در برخی مناطق، ممکن است ابتدا آزمایش حساسیت باکتریایی (کشت ادرار) لازم باشد.
-فلوروکینولونها (مانند سیپروفلوکساسین یا لووفلوکساسین):
این دسته قویتر هستند و معمولاً برای عفونتهای پیچیده، عفونتهایی که به کلیه سرایت کردهاند، یا زمانی که داروهای خط اول شکست میخورند، استفاده میشوند. استفاده از آنها به عنوان خط اول برای عفونتهای ساده کمتر توصیه میشود تا از مقاومت آنتیبیوتیکی جلوگیری شود.
شایع ترین علت های عفونت مثانه
شایعترین علت عفونت مثانه میکروب عفونی میباشد و باکتری ایجاد کننده آن اشرشیاکلی میباشد. وقتی میکروب یا باکتری از راه مجرا وارد مثانه شد، به جدار مثانه میچسبد و شروع به تکثیر نموده و تعداد آن زیاد میشود و این موجب التهاب بافت پوشاننده مثانه میشود و گاهی ممکن است عفونت مثانه کلیه را گرفتار کند. اگر چه شایعترین و رایجترین عفونت مثانه، عفونتها میباشد، چندین فاکتور مساعدکننده عفونت مثانه باعث التهاب مثانه میشوند که شامل:
1- بعضی داروها مثل سنیکلوفسفاماید
3- اشعه درمانی لگن
4- استفاده طولانی مدت از سوند در مجرا
5- حساسیت به بعضی ترکیبات مثل ژلها یا محلولها در ناحیه تناسلی
6- عوارض بعضی بیماریهای پزشکی مثل دیابت، سنگهای کلیه و بزرگی بزرگی پروستات.
هر زن در طول زندگی خود یکبار به این بیماری مبتلا میشود.
دلایل موثر در ایجاد عفونت مثانه
عوامل و ریسک فاکتورهای موثر در ایجاد عفونت مثانه شامل موارد ذیل میباشند. بنابراین این عوامل شانس ابتلا به این بیماری را زیادتر میکند.
- فعالیت جنسی متعدد
- عمل جراحی سیستم دستگاه ادراری
- سوند فولی مجرا به مدت طولانی
- حاملگی
- دیابت
- وضعیتی که سیستم دفاعی بدن را مختل کند نظیر HIV
- استفاده از داروهای ضد میکروب (آنتی بیوتیک) به مدت طولانی
- بزرگی پروستات
- سنگ کلیه
- اختلالات و ناهنجاریهای مادرزادی موقع تولد
- یائسگی، چون در یائسگی هورمون استروژن کاهش مییابد و باعث تغییراتی در سیستم دستگاه ادراری شده و مستعد به عفونت میشود.
تشخیص عفونت مثانه
پزشک در مورد علائم و شرایط پزشکی شما سوال میکند. شروع علائم عفونت مثانه باید دقیقا گفته شود و هر چیزی که باعث بدتر شدن آن شده باید به پزشک گفته شود. اگر چنانچه حامله هستید یا دارویی مصرف میکنید ذکر شود. آزمایشات لازم برای تشخیص، آزمایش کامل ادرار برای وجود خون در آزمایش و کشت ادرار برای تایید عفونت باید انجام شود.
برای بررسی التهاب مثانه و دیدن سطح مخاط مثانه سیستوسکوپی باید انجام شود. سونوگرافی به منظور وجود التهاب و یا عوامل دیگری در مثانه که باعث عفونت مثانه شده باید صورت گیرد.
آیا دیورتیکول مثانه خطرناک است؟
درمان عفونت مثانه
درمان عفونت مثانه استفاده و تجویز داروی ضد میکروب (آنتی بیوتیک) به مدت 3 تا 10 روز میباشد. معمولا 1 تا 3 روز بعد از مصرف دارو، علائم عفونت مثانه از بین میرود ولی باید دارو در تمام دوره 3 تا 10 روزه مصرف شود. باید اطمینان خاطر پیدا کرد که عفونت کاملا ریشهکن شده و عود نمیکند، لذا دو روز بعد از اتمام دارو، مجددا آزمایش کشت ادرار برای تایید از بین رفتن عفونت انجام شود.
برای برطرف کردن سوزش ادرار، استفاده از داروی فنازوپیریدین بلامانع میباشد که به مدت دو روز باید تجویز شود. برای راحت شدن از علائم این بیماری تا زمانی که دارو اثر خود را نمایان کند، باید مایعات فراوان خورده شود و در آب گرم نشسته شود، گذاشتن پارچه گرم روی شکم کمک کننده است و از خوردن کافئین، نوشابههای اسیدی، غذاهای تند و الکل خودداری شود.
بیشتر این بیماران با یک دوره درمان با دارو بهبود مییابند ولی چنانچه علائم عفونت کلیه ظاهر شد، مجددا باید مراجعه صورت گیرد. علائم عفونت کلیه، شامل تب و لرز، درد پهلو، تهوع و استفراغ میباشد.
بیشتر این بیماران با دارو بهبود مییابند. عفونت کلیه بسیار نادر است مگر این که درمان عفونت مثانه انجام نشده باشد. زنانی که قاعدگی آنها قطع شده یا سیستم دفاعی ناحیه تناسلی(ژنیتال) آنها از بین رفته یا کاهش یافته باشد و یا بیماری زمینهای مثل دیابت و سنگ کلیه داشته باشند بیشتر به این بیماری مبتلا میشوند.
جلوگیری از عفونت مثانه
برای جلوگیری از ابتلا به عفونت مثانه فرد باید چند نکته را رعایت کند، خوردن مایعات فراوان، تخلیه ادرار زودتر انجام شود. رعایت بهداشت شخصی، حمام روزانه و تمیز کردن ناحیه تناسلی(ژنیتال) خارجی هر روز.
دلایل عفونت ادراری در مردان
با افزایش سن خطر ابتلا به عفونت ادراری افزایش مییابد، مخصوصاً پس از 50 سالگی که در مردان با سنین بالا ناشی از باکتری خاصی به نام اشریشیا کولی است، که بطور طبیعی در بدن یافت میشود. عفونت ادراری در مردان با سنین پایین معمولاً بر اثر بیمای های مراقبتی رخ میدهد. عفونت ادراری به علت وجود باکتری ایجاد میشود و هنگامی که باکتری از طریق مجرای پیشاب به مجرای ادراری وارد میشود و شروع به تکثیر یافتن میکند و شخص به عفونت ادراری مبتلا می شود.
علائم عفونت ادراری در مردان
علائمی که در برخی از موارد بروز میکنند عبارتند از:
- درد همراه با تخلیه ادرار
- تکرر ادرار
- عدم توانایی در ادرار کردن
- جریان ادرار ضعیف یا نشت ادرار
- احساس نیاز فوری برای تخلیه ادرار
- خارج شدن مقدار کمی ادرار در هر بار تخلیه
- وجود خون در ادرار
برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.
داریوش
یکشنبه ۱۰ اردیبهشت ۹۶( 8 سال پیش)
تعداد بازدید: 517
مشاهده پرسش
