علت بزرگ شدن پروستات چیست و چگونه درمان می شود؟

برای بسیاری از عزیزان سوال پیش می آید که پروستات چیست و چرا بزرگ شدن پروستات به این اندازه برای جامعه سلامت کشور مهم است. پروستات مایعی ترشح می کند که باعث تغذیه و محافظت اسپرم می شود. در طول انزال، پروستات این مایع را به مجرای ادرار فشار می دهد و با اسپرم به عنوان اسپرم دفع می شود.

پروستات چیست؟

پروستات غده ای به اندازه ی گردو است که بین مثانه و آلت تناسلی قرار گرفته است. پروستات عضوی از دستگاه تناسلی مردانه است و در کنار مجرای ادراری قرار دارد و موقع انزال جنسی مایعی سفید رنگ ترشح می کند که تقریبا یک سوم حجم منی را این مایع قلیایی تشکیل می دهد.

مایع ترشح شده از پروستات وظیفه حمل اسپرم ها به سمت تخمک را دارد و همچنین منبع تغذیه اسپرم ها نیز هست.

پروستات چیست

پروستات کجاست؟

پروستات در شکم، جلوی راست روده و مابین آلت تناسلی و مثانه قرار دارد. مجرای ادراری، لوله ای است که اسپرم را از بیضه و ادرار را از مثانه و از طریق آلت تناسلی بیرون می آورد و همچنین از پروستات عبور می کند. این غده در باروری مردان نقش دارد و مایع پروستات را که بخشی از مایع منی است ، می سازد و ترشح می کند.

علت بزرگ شدن پروستات چیست؟

بعد از 40 سالگی به دلایل مختلفی در مردان شاهد بزرگ شدن پروستات هستیم که می تواند بر مسیر ادرار و همچنین باروری مردان موثر باشد.

هیپرپلازی و رشد خوش­خیم پروستات را بزرگ شدن پروستات یا BPH می گویند. این بیماری در بین مردان بالای 40 سال بسیار شایع است. این افزایش در اندازه پروستات خوش­خیم می باشد. در ادامه با این بیماری بیشتر آشنا می شوید.

علت بزرگ شدن پروستات تاکنون مشخص نشده ولی دلیل مبتلا شدن به پروستات در آن دخیل هستند:

✳ سابقه فامیلی

✳ چاقی

✳ بیماری دیابت

✳ عدم فعالیت

درد پروستات کجاست؟

التهاب پروستات علت پروستاتیت مزمن، شبیه میکروب عفونت ادراری است. علائم پروستاتیت ممکن است زیاد شود یا از بین رود. زمانی که بیماری تظاهر به درد و ناراحتی می کند و این درد را در ناحیه آلت، اطراف مقعد، در ناحیه پشت و بالای استخوان پوبیس در فرد بیمار احساس می کند در واقع همان درد پروستات است. در این مواقع دفع مدفوع همراه با درد است و درد در بیضه‌ها منتقل می شود.

اندازه طبیعی پروستات

پروستات در سنین کودکی تا پیش از بلوغ اندازه کوچکی دارد و در هنگام بلوغ شروع به رشد کرده و معمولا در حدود 20 سالگی به اندازه ای ثابت می رسد. محدوده اندازه طبیعی پروستات در مردان بالغ از لحاظ حجمی 30 cc سی سی یا همان 30 سانتی متر مکعب یا به زبان ساده به اندازه یک گردو است.

پس از 40 سالگی معمولا پروستات شروع به بزرگ شدن کرده و به اندازه یک توپ گلف می رسد.

محدوده وزنی پروستات در منابع مختلف اعداد متفاوتی ذکر شده است. ولی می توان گفت پروستات بالغ در جوانی بین 7 تا 20 گرم وزن دارد. این محدوده وزنی در میان سالی به 60 گرم می رسد.

اندازه نرمال پروستات چقدر است؟

محاسبه اندازه پروستات

هنگام تصویر برداری از پروستات می توان طول و عرض و ارتفاع آن را در تصویر حاصله از MRI به دست آورد.

حجم پروستات = طول * عرض * ارتفاع * 0.52

همان طور که بالاتر گفته شد، متناسب با سن، حجم پروستات ممکن است افزایش پیدا کند و حجم بیش از 30 سانتیمتر مکعب، بزرگی پروستات محسوب می شود.

هیدروسل نیز یکی از اختلالاتی است که ممکن است باعث ناباروری گردد. برای آگاهی بیشتر درباره این بیماری روی دکمه زیر کلیک کنید.

هیدروسل چیست؟

علائم ادراری بزرگ شدن پروستات

✅ تند تند ادرار کردن یا تکرر ادرار

✅ شروع ادرار کردن با ناراحتی

✅ کاهش فشار ادرار

✅ عدم توانایی در ادرار

✅ عدم کنترل ادرار

✅ شب بیدار شدن برای ادرار

افراد مبتلا به سرطان پروستات پیشرفته مبتلا به همین علائم ادراری هستند، بنابراین پزشک باید دقت کافی داشته باشد که این دو بیماری را از هم تشخیص بدهد.

تکرر ادرار

علائم خطرناک پروستات

☑ تکرر ادرار

☑ شب ادراری

☑ برای تخلیه ادرار به سرعت به توالت رفتن

بی اختیاری ادرار

☑ شروع شدن ادرار با تاخیر صورت می گیرد.

☑ قطع و وصل شدن جریان ادرار

☑ کم شدن فشار ادرار

☑ زور زدن برای خروج ادرار

☑ احساس عدم تخلیه کامل مثانه

☑ ادرار قطره قطره

☑ درد مثانه یا درد موقع ادرار کردن

در بعضی موارد، سرطان پروستات موجب ایجاد خون در ادرار مردان می گردد. خون در ادرار نشان دهنده عوامل دیگری نیز میباشد. برای اطلاع از این موضوع بر روی دکمه زیر کلیک کنید.

علت خون در ادرار مردان

وقتی پروستات بزرگ می شود، راه خروجی ادرار از مثانه که گردن مثانه می­ باشد بسته می­ شود و باعث علائمی نظیر شکم درد یا احساس دائم پری مثانه، تکرر ادرار و بند آمدن ادرار می ­شود. هیپرپلازی خوش­خیم پروستات یک بیماری پیشرونده می ­باشد و اگر درمان نشود ادرار از مثانه کامل خارج نمی­ شود و ادرار باقیمانده باعث عفونت ادراری می ­شود.

دلایل مبتلا شدن به پروستات

بیماری پروستات، بیماری مردان بعد از 40 سالگی است. دو عدد ماده در پروستات وجود دارد که با بالا رفتن سن مقدار آن­ها نیز افزایش می­ یابد. این دو ماده باعث می شوند که هورمون­ جنسی مردانه را که  تستوسترون می باشد آن را به استروژن و DHT تبدیل کند و در نتیجه باعث بزرگی پروستات شوند.

پروستات از چند قسمت تشکیل شده است، به­ طوری که بزرگی خوش­خیم در یک قسمت از پروستات و سرطان پروستات در قسمت دیگر پروستات بوجود آید.

تشخیص بزرگی پروستات

پزشک با استفاده از موارد زیر می تواند بزرگ شدن پروستات را در بیمار تشخیص دهد:

✔ علائم ادراری در بیمار

✔ معاینه مقعدی از بیمار

✔ آزمایش ادرار

✔ انجام آزمایش PSA  برای تشخیص سرطان

شدت علائم ادراری الزاماً ارتباطی با بزرگی پروستات ندارد. ممکن است یک پروستات کوچک علائم شدید ایجاد کند، در حالی­که برعکس یک پروستات بسیار بزرگ علائم ادراری شدید نداشته باشد، بنابراین شدت علائم ادراری در بیمار ارتباطی به برزگی پروستات ندارد.

بزرگی پروستات

آزمایشات پروستات

معاینه رکتال دیجیتال (DRE): پزشک انگشت خود را به راست روده وارد کرده و پروستات را احساس می کند. این معاینه می تواند گاهی اوقات بزرگ شدن پروستات، توده ها یا ندول های سرطان پروستات یا حساسیت به لمس ناشی از پروستاتیت را تشخیص دهد.

آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA): پروستات پروتئینی به نام PSA تولید می کند که با آزمایش خون قابل اندازه گیری است. اگر PSA زیاد باشد، احتمال سرطان پروستات بیشتر است، اما بزرگ شدن پروستات نیز می تواند باعث PSA بالا شود.

سونوگرافی پروستات (سونوگرافی ترانس رکتال): یک پروب سونوگرافی به راست روده وارد می شود و آن را به پروستات نزدیک می کند. سونوگرافی اغلب با نمونه برداری برای آزمایش سرطان پروستات انجام می شود.

بیوپسی پروستات: سوزنی به پروستات وارد می شود و اندکی از بافت خارج می شود تا سرطان پروستات بررسی شود. این کار معمولاً از طریق راست روده انجام می شود.

دلایل بزرگ شدن پروستات در جوانی

وقتی مرد به حدود 25 سالگی می رسد، پروستات او رشد می کند. این رشد طبیعی، هیپرپلازی خوش خیم پروستات نامیده می شود و شایعترین علت بزرگ شدن پروستات است و یک بیماری خوش خیم است که منجر به سرطان پروستات نمی شود.

یکی از علت های بزرگ شدن پروستات در جوانان می تواند تغییر هورمون جنسی مردانه باشد. بر اساس مطالعات علت بزرگی پروستات در مردان جوان می تواند علل اولیه مثل علل ژنتیکی، هر گونه سابقه ناهنجاری های بیضه یا برخی تغییرات هورمونی غیر طبیعی باشد. بزرگی پروستات تاثیری در کاهش توان جنسی ندارد و فعالیت جنسی هم تاثیری در کوچک یا بزرگ شدن پروستات ندارد.

برخی از علائم بزرگ شدن پروستات در جوانان شامل موارد زیر است:

  • بیدار شدن از خواب در شب برای دفع ادرار
  • باریک آمدن ادرار
  • تکرر ادرار
  • احساس عدم تخلیه کامل ادرار
  • قطع و وصل شدن ادرار

دلایل بزرگ شدن پروستات در جوانی

درمان بزرگی پروستات

درمان بزرگی پروستات با توجه به شدت علائم ادراری تفاوت دارد. اگر علائم ادراری خفیف باشند، بیمار با تغییر روش زندگی روزانه، می تواند علائم خود را تا حد زیادی کاهش پیدا دهد.

اگر بیمار مبتلا به علائم ادراری متوسط باشد با استفاده از دارو تا 40 درصد بهبودی حاصل می ­شود. یعنی 40 نفر از 100 نفر و اگر علائم شدید باشد روش درمانی جراحی می­ باشد.

تغییر روش زندگی روزانه شامل کاهش وزن، ورزش و ممانعت از خوردن کافئین می ­باشد. داروهایی که برای درمان متوسط استفاده می ­شوند شامل امنیک و فنتراید می ­باشند.

حدود 210 میلیون نفر در دنیا مبتلا به بزرگی خوش­خیم پروستات هستند. علائم ادراری معمولاً بعد از 40 سالگی ظاهر می­ شوند. بیش از نیمی از افراد بالا 50 سال به این بیماری مبتلا هستند. بعد از 80 سالگی بیش از 90 درصد مردان مبتلا به این بیماری هستند.

درمان پروستات بزرگ شده عبار اند از:

✔ آلفا بلاکرها: آلفا بلاکرها در مردان با علائم بزرگ شدن پروستات، عضلات اطراف مجرای ادرار را شل می کنند. سپس ادرار آزادتر خارج می شود.

✔ مهار کننده های آلفا ردوکتاز: این داروها سطح یک نوع تستوسترون (DHT) را کاهش می دهند. وقتی DHT کمتری وجود داشته باشد، پروستات کوچک می شود و جریان ادرار را بهبود می بخشد.

✔ جراحی برای بزرگ شدن پروستات: معمولاً داروها علائم بزرگ شدن پروستات را برطرف می کنند، اما برخی از مردان برای بهبود علائم و جلوگیری از عوارض به جراحی نیاز دارند.

درمان سرطان پروستات

سرطان پروستات بر خلاف بسیاری از سرطان­ ها از سرعت کمی برخوردار است. اگر سرطان پروستات به کندی رشد کند و محدود به پروستات باشد، ممکن است نیازی به درمان نباشد و برعکس در مواردی که سرعت رشد آن سریع باشد، نیاز به درمان الزامی می باشد و باید هر چه سریعتر انجام شود. در این حالت درمان سرطان پروستات با جراحی باز انجام می شود که نتیجه ی آن معمولا بسیار موفقیت آمیز است.

✔ پروستاتکتومی: جراحی سرطان پروستات که پروستاتکتومی نامیده می شود، پروستات را با هدف از بین بردن تمام سرطان ها خارج می کند.

✔ پرتودرمانی: پرتودهی سلولهای سرطانی پروستات را از بین می برد در حالی که آسیب سلولهای سالم را به حداقل می رساند.

✔ کاشت بذر رادیواکتیو: بجای تابش پرتوی از خارج بدن به پروستات، می توان بذرهای رادیواکتیو را در پروستات کاشت تا سلولهای سرطانی را از بین ببرد.

✔ کرایوتراپی: کرایوتراپی شامل از بین بردن سلولهای سرطانی پروستات با انجماد آنها است.

✔ هورمون درمانی: سلولهای سرطانی پروستات در پاسخ به هورمون ها رشد می کنند. هورمون درمانی به جلوگیری از این اثر کمک می کند.

✔ شیمی درمانی: وقتی سرطان پروستات پیشرفت کند، شیمی درمانی ممکن است به کاهش شیوع سرطان کمک کند.

✔ آزمایشات بالینی: از طریق آزمایشات بالینی سرطان پروستات، محققان اثرات داروهای جدید را بر روی گروهی از داوطلبان مبتلا به سرطان پروستات آزمایش می کنند.

✔ پروستاتیت حاد و مزمن: بسته به نوع پروستاتیت ، درمان شامل آنتی بیوتیک ، سایر داروها و یا جراحی است.

درمان سرطان پروستات

جلوگیری از بزرگ شدن پروستات

در صورت رعایت موارد زیر می توانید خطر ابتلا به بزرگ شدن پروستات را کاهش دهید:

یک رژیم غذایی سالم و پر از میوه و سبزیجات انتخاب کنید. از انواع میوه ها، سبزیجات و غلات کامل استفاده کنید. میوه ها و سبزیجات حاوی ویتامین ها و مواد مغذی بسیاری هستند که می توانند به سلامتی شما کمک کنند.

بیشتر روزهای هفته ورزش کنید. ورزش سلامت کلی شما را بهبود می بخشد، به شما در حفظ وزن کمک می کند و روحیه شما را بهبود می بخشد. سعی کنید بیشتر روزهای هفته ورزش کنید.

وزن سالم داشته باشید. اگر وزن فعلی شما سالم است، با انتخاب رژیم غذایی سالم و ورزش بیشتر روزهای هفته برای حفظ آن تلاش کنید. در صورت نیاز به کاهش وزن در تهیه برنامه ای برای کاهش وزن سالم از پزشک خود کمک بخواهید.

چه بیمارهایی با برزگی پروستات اشتباه گرفته می شوند؟

✳ فلج عصبی مثانه

✳ بیماری مثانه مثل سرطان مثانه

✳ بیماری مجرا مثل سنگ مجرا، تنگی مجرا

✳ عفونت ادراری

✳ بیماری التهاب و عفونت پروستات

 برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.

دکتر هوشنگ قوامی جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری و ناتوانی جنسی مردان در تهران

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 5روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)

  • تصویر کاربر بامداد دوشنبه ۱۳ تیر ۱( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 238 مشاهده پرسش
    با سلام آقای دکتر . ۵۶ سالمه. بدلیل مشکلات پا و کمر تحرکم کم شده و اخیرا احساس کندی ادرار و کمی تکرر ادرار دارم . آیا موضوع با ورزش رفع می‌شود یا نیاز به دارو هست؟ ضمنا رابطه جنسی برای این مورد مضر لست ، بی اثر است یا اساسا برای کارکرد پروستات ضروری است؟ سپاس
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۱۳ تیر ۱( 2 سال پیش)

      با سلام رابطه جنسي ضروري است و روزي يك عدد كپسول امنيك ده روز ميل شود 

  • تصویر کاربر احمدی سه شنبه ۲۴ خرداد ۱( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 223 مشاهده پرسش
    سلام و وقت بخیر. مدتی هست دچار درد در پهلو شده ام که به دکتر مراجعه کردم گفتند سنگ کلیه است .مجدد سونو شدم در ضمن سوزش ادرار هم دارم و گفتند مشکل رفلاکس ادراری هستش و باید جراحی بشه.ممنون میشم راهنمایی کنید که نیاز به جراحی هست یا با دارو مشکل حل میشه و چه دارویی باید مصرف بشه
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی سه شنبه ۲۴ خرداد ۱( 2 سال پیش)

      با سلام رفلاكس ادرار نمي باشد و نيازي به  عمل جراحي نيست بايد نوار مثانه گرفته شود

  • تصویر کاربر اکبر چهارشنبه ۲۵ خرداد ۱( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 316 مشاهده پرسش
    باسلامجناب دکتر با عرض شرمندگی من وقتی که نزدیکی یا خود ارضایی انجام میدهم حالت ارضا پیدا میکنم ولی تخلیه منی ندارم خواهشمندم علتش را توضیح دهید با تشکر
    1. تصویر کاربر اکبر سه شنبه ۲۴ خرداد ۱( 2 سال پیش)
      سئوال مرا پاسخ ندادید
    2. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی چهارشنبه ۲۵ خرداد ۱( 2 سال پیش)

      با سلام و عذر خواهي گاهي بطور طبيعي مني بداخل مثانه مي رود هر ٨ ساعت يك عدد قرص ايمي پرامين ١٠ ميلي گرم ده روز ميل كنيد

    3. نمایش سایر 1 پاسخ
  • تصویر کاربر امیر دوشنبه ۲ خرداد ۱( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 293 مشاهده پرسش
    با سلام
    من سونوگرافی پروستات کردم و جواب آن این متن میباشد
    پروستات با حجم ۲۷ ml بزرگتر از نرمال است و اکوای هتروژن دارد ( BPH )
    لطف میکنید راهنمایی فرمایید
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۲ خرداد ۱( 2 سال پیش)

      با سلام أزمايش psa انجام شود 

  • تصویر کاربر دايوش پنجشنبه ۴ فروردین ۱( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 337 مشاهده پرسش
    سلام بنده ٤٦سال دارم بايد عمل كنم يا دارو استفاده كنم واگردارو چه دارويى؟لطفا راهنمايى كنيد چه كارهايى بايدانجام دهم وچه كارهايى نبايد انجام دهم.تشكر
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی پنجشنبه ۴ فروردین ۱( 2 سال پیش)

      با سلام عمل جنسي داشته باشيد و روزي يك عدد كپسول امنيك يك ماه ميل كنيد

  • تصویر کاربر سلمان دوشنبه ۲۵ بهمن ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 260 مشاهده پرسش
    سلام و عرض ادب .دکتر جان من امروز سونو گرافی دادم حجم پروستاتم 40نشون داد و اینکه 38سالمه .اما هیچ علامتی ندارم خواستم بپرسم مشکل خاصی هستش .ممنونم
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۲۵ بهمن ۰( 2 سال پیش)

      با سلام با توجه به سنتان طبيعي است و مشكلي نيست

  • تصویر کاربر عبدالرزاق جمعه ۸ بهمن ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 221 مشاهده پرسش
    51ساله هستم پروستات با سونوگرافی 105سی سی هست وpsa6بود با خوردن سیفیکسیم تاوانکس به 5/2رسید دوباره به 7رسید ایا مشکلی هست؟ممنون از راهنمایی شما
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی جمعه ۸ بهمن ۰( 2 سال پیش)

      با سلام بايد نمونه برداري از پروستات انجام شود

  • تصویر کاربر ناصر جمعه ۱ بهمن ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 293 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر پدرم سونو انجام دادند گفتند پروستات بزرگ شده ولی هیچ علائمی ندارند که ناراحت شون کنه نیازی هست پیگیری کنند؟
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی جمعه ۱ بهمن ۰( 2 سال پیش)

      با سلام نيازي به عمل جراحي يا پيگيري ندارند

  • تصویر کاربر اکبر جمعه ۳ دی ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 676 مشاهده پرسش
    سلام جناب دکتر
    آزمايش سونی گرافی دادم بزرگی پروستات بعدازتخلیه ادرار موقع شستشوی ضمن دردبالای آلت تناسلی یک سوزش سوزنی درانتهای ران چپ دارم لطفا چکارکنم
    1. تصویر کاربر اکبر چهارشنبه ۱ دی ۰( 2 سال پیش)
      سلام جناب دکتر
      پاسخ سئوال من را ندادید
    2. تصویر کاربر اکبر پنجشنبه ۲ دی ۰( 2 سال پیش)
      سلام جناب دکتر
      آزمایش سونی گرافی دادم اندازه۳۲ccمیباشدبعدازتخلیه ادرارموقع شستشو دستم به آلت تناسلی میخوره درانتهای ران پای چپ یک سوزش سوزنی چندثانیه ای دارم لطفا توضیح دهیدچکارکنم
    3. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی جمعه ۳ دی ۰( 2 سال پیش)

      با سلام علت التهاب پروستات مي باشد روزي دو بار هر بار ١٥ دقيقه در أب گرم ده روز نشسته شود و روزي يك عدد شياف ايندومتاسين١٠٠ ميلي ده روز استعمال كنيد

    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر رض.ن جمعه ۳ دی ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 288 مشاهده پرسش
    سلام.آقای دکتر جوانی ۴۰ساله هستم ۵ساله به بیماری تنگی مجاری ادراری و رسوب پشت تنگی مجراو التهاب،گاها به التهاب پروستات منجر میشه گرفتار شدم ۴مرحله سیستوسکوپی شدم وداروهای تامسولین،پروترال،تاوانکس،سلوکسیب،پروستاتان،ویتامینها.استفاده کردم.تاثیری نداشتند.از بچهگی هم به بعضی غذاها حساسیت دارم.با خوردنشان دلپیچه،اسهال میگیرم.الان هم ۴ماهه درددر کمروپشت مثانه درناحیه بین بیضه ومقعد دارم،تکرر ادرار شدیدی دارم.لطفا راهنمایی کنید.ممنون میشم.
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی جمعه ۳ دی ۰( 2 سال پیش)

      با سلام  روزي يك عدد قرص وزيكر ده ميلي گرم ده روز ميل كنيد و روزي دو بار هر بار ١٥ دقيقه دو هفته در أب گرم نشسته شود و هر ١٢ ساعت يك عدد قرص بكلوفن ده روز ميل كنيد و روزي يك عدد شياف ايندومتاسين١٠٠ ميلي ده روز استعمال كنيد

درحال دریافت اطلاعات
پرسش از دکتر