درمان فتق کودکان چگونه است؟

جراحی فتق کودکان چون از نظر تشخیصی و درمان مشکل می باشد، بیشتر توسط اورولوژیست ها انجام خواهد شد، اگرچه جراحان عمومی در این زمینه نیز حاذق می باشند.
فتق بزرگسالان در رشته جراحی اورولوژی نیست و بنابراین از نظر تشخیص و درمان جراحی فتق بزرگسالان در رشته جراحی عمومی می باشد.

چگونگی تشکیل فتق کودکان و نوزادان

در هفته 12 تا 14 هفتگی، رشد جنین، بیضه و تخمدانها در شکم نزدیک کلیه ها تشکیل می شوند. به مرور زمان بیضه ها و تخمدان ها برای قرار گرفتن در محل طبیعی خود بطرف پایین حرکت می کنند.

یک قسمت از پرده شکم، که تمام سطح شکم را می پوشاند و به آن پریتون گفته می شود، به بیضه ها و تخمدان ها متصل شده و با بیضه ها به داخل کیسه بیضه (اسکروتوم) وارد می شوند و باعث تشکیل یک حفره (POUCH) یا ساک (SAC) را می دهد.

این روند جنین دختر به شکل دیگری اتفاق می افتد. این ساک اصطلاحا به آن PROCESSUS VAGINALIS گفته می شود و بطور طبیعی بعد از تولد فورا” بسته می شود. در حقیقت ارتباط بین شکم و حفره کیسه بیضه بسته می شود.

زمانیکه بسته شدن آن پروسس واژینالیس به تاخیر افتد یا ناکامل بسته شود، فتق تشکیل می شود. فتق عبارتست از ورود محتویات شکم (بیشترروده کوچک و مایع شکم) بداخل کیسه بیضه یا ناحیه کشاله ران.

بنابراین بچه ای که مبتلا به فتق می باشد، ممکن است دچار هیدروسل (تجمع مایع اطراف بیضه) نیز باشد. گاهی در معاینه کلینیکی بچه یا نوزاد ممکن است، هیدروسل فقط در معاینه یافت شود، در حالیکه فتق هم وجود دارد. در هنگام عمل جراحی چون این دو بیماری با هم همراه می باشند،

عمل جراحی باید از ناحیه کشاله ران انجام شود که فتق ترمیم شود و هیدروسل هم نیز از بین برود. تقریبا” 80 تا 90 درصد فتق های ناحیه کشاله ران در بچه ها بوجود می آید و بیشتر در طرف راست دیده می شود و در 10 درصد از بچه ها دو طرفه می باشد.

علائم فتق کودک

1. تورم یا برآمدگی در ناحیه کشاله ران که ممکن است موقع گریه کردن یا زور زدن دیده شود و وقتی نوزاد یا بچه آرام می باشد، این تورم دیده نمی شود.
2. یک توده نرم که معمولا در لمس توسط پزشک دردناک نیست.
3. درد در ناحیه فتق

درمان فتق کودکان

فتق ناحیه اینگوینال نیاز به جراحی دارد، برای اینکه گاهی اوقات روده به داخل اسکروتوم یا ناحیه کشاله ران پیچ می خورد و موجب سیاه شدن روده می شود. در نوزادان نارس ممکن است، عمل جراحی به تاخیر افتد تا عمل ریه ها طبیعی شود.

عمل جراحی فتق کودکان تا یک سالگی به تعویق می افتد، چون در بسیاری از آنها رابطه بین شکم و کیسه بیضه بسته می شود و فتق خوب می شود و نیازی به عمل نخواهد داشت.

بیشتر بچه هایی که تحت عمل جراحی قرار می گیرند، روز عمل مرخص می شوند. بچه های نارس بهتر است یک شب در بیمارستان بمانند. بچه ها چند روز بعد ازعمل می توانند فعالیتهای روزانه خود، حتی ورزش را شروع کنند.

زمانی که فتق  ناحیه کشاله ران بداخل کیسه بیضه کشیده شود، ممکن است بعد از عمل، کیسه بیضه متورم شود و چنان تصور شود که فتق دوباره عود کرده است. این تورم طبیعی است و بعد از مدت کوتاهی (چند هفته) کاملا از بین می رود. فتق کشاله ران بچه ها، در هر سنی اتفاق می افتد، اما 3/1 فتق کودکان در 6 ماه بعد از تولد ظاهر می شوند.

برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.

دکتر هوشنگ قوامی متخصص اورولوژی در تهران