اورکیت يا عفونت بیضه چیست؟
عفونت بیضه یا اورکیت، التهاب یک یا هر دو بیضه است که معمولا به علت ویروس یا عفونت میکروبی رخ می دهد. در این مقاله به بررسی کامل این بیماری می پردازیم.
علائم عفونت بیضه
فهرست موضوعات
علائم مربوط به عفونت بیضه می توانند خفیف یا شدید باشند. علائم عفونت بیضه شامل:
❇ تورم بیضه
❇ قرمزی بیضه
❇ تب و لرز
❇ تهوع
❇ ضعف و خستگی
❇ سردرد
❇ درد بدن
⚠ توجه: افرادی که از درد بیضه، قرمزی و تورم کیسه بیضه (اسکروتوم) شکایت دارند، فورا باید جهت مراقبت پزشکی و بررسی به پزشک مراجعه نماید.
علل عفونت بیضه
✳ در بیشتر موارد علت عفونت بیضه ویروسی است.
✳ عفونت بیضه (اورکیت) بعضی اوقات عفونت میکروبی بوده و بطور شایع و زیاد از پیشرفت عفونت اپیدیدیم، به بیضه سرایت می کند.
✳ بیشتر مبتلایان به اورکیت ویروسی، قبل از سن 10 سالگی مبتلا به این بیماری می شوند، در حالی که عفونت بیضه ناشی از میکروب، بیشتر در افرادی که از نظر جنسی فعال بوده و یا بالای 50 سال سن دارند و مبتلا به بزرگی پروستات هستند، دیده می شود.
✳ ویروسی که باعث اوریون می شود، بطور شایع باعث عفونت بیضه نیز می شود.
✳ 1/3 بچه هایی که مبتلا به اوریون هستند، دچار عفونت ویروسی بیضه نیز می شوند.
✳ اوریون بطور شایع و فراوان در بچه ها دیده می شود و التهاب بیضه 4 تا 6 روز بعد از حمله اوریون به وجود می آید.
✳ بعضی اوقات بطور نادر ممکن است، ویروس آبله باعث عفونت ویروسی بیضه (اورکیت) شود.
✳ بیشتر فرمهای عفونی بیضه از بزرگی پروستات، عفونت ادراری دستگاه ادراری و یا عفونت اپی دیدیم ناشی می شوند.
✳ میکروب ایجادکننده بیماری مقاربتی مثل سوزاک، سیفلیس یا کلامیدیا می توانند باعث اورکیت عفونی در مردانی که از نظر جنسی فعال هستند و سن آنها بین 20 تا 35 می باشد، شوند.
افرادی که بالای 45 سال هستند یا سوند در مجرا دارند و یا علیه اوریون واکسن نزده اند یا عفونت های سیستم دستگاه ادراری دارند، در معرض ابتلا به اورکیت غیرعفونی قرار دارند.
افرادی که با تشخیص عفونت بیضه درمان می شوند، باید توسط پزشک پی گیری شوند که از بهبودی کامل اطمینان حاصل شود و چنانچه عارضه ای پیش آمد، آن را درمان کنند.
راه های جلوگیری از عفونت بیضه
✅واکسیناسیون علیه اوریون برای جلوگیری از ابتلا به عفونت ویروسی بیضه
✅جلوگیری از عمل جنسی با افرادی که در معرض بیماری های مقاربتی (STD) قرار گرفته اند. استفاده از کاندوم شانس ابتلا را کاهش می دهد.
✅مردان بالای 50 سال باید سالیانه مورد بررسی بزرگی پروستات قرار گیرند.
پیش آگهی عفونت بیضه
بطور کلی بیشتر بیماران مبتلا به اورکیت ویروسی با درمان داروئی بدون هیچگونه عارضه بهبود می یابند، بعضی عوارض ممکن است بوجود آیند که شامل:
✔ بعضی بیماران مبتلا به عفونت بیضه ممکن است دچار کوچک شدن بیضه (آتروفی) شوند.
✔ ناباروری
✔ ابتلا مجدد به عفونت اپی دیدیم
✔ چرک و ابسه در کیسه بیضه (اسکروتوم)
✔ عدم درمان بطود نادر منجر به از بین رفتن بیضه می شود.
تشخیص عفونت بیضه (اورکیت)
تشخیص بر اساس معاینه و گرفتن شرح حال از بیمار می باشد. انجام آزمایشات برای بررسی و رد کردن بیماری هائی است که علائم آنها شبیه به عفونت بیضه است.
✴ انجام سونوگرافی برای تشخیص عفونت بیضه ، پیچ خوردگی بیضه و اپی دیدیمیت
✴ معاینه پروستات برای تشخیص عفونت پروستات ، در صورت عفونت، درمان طولانی مدت خواهد بود.
✴ کشت ترشح مجرا، برای تشخیص عفونت مقاربتی (STD)
✴ آزمایش خون و آزمایش ادرار
درمان عفونت بیضه
درمان بر اساس بیماری ایجادکننده عفونت بیضه است. بستگی دارد علت عفونت بیضه ویروس است یا میکروب. اگر میکروب بوده درمان داروئی ضد میکروب ضروری است.
بیشتر مردان با 10 تا 14 روز با درمان داروئی ضد میکروب خوب می شوند. اگر پروستات علت عفونت بیضه باشد، دوره درمان باید طولانی تر باشد. اگر بیمار تهوع، استفراغ و تب داشته باشد، باید گفت که فرد مبتلا، سخت بیمار است و ممکن است خطر یا عارضه پیش آید و نیاز به بستری در بیمارستان باشد.
داروی ضد میکروب بر حسب سن بیمار و علت زمینه ای که باعث بیماری شده، باید انتخاب شود. اگر علت بیماری، مقاربتی باشد باید همسر بیمار هم درمان شود.
اگر علت، ویروس اوریون باشد، نیازی به دادن داروی ضد میکروب نمی باشد و بهبودی بعد از 1 تا 2 هفته حاصل می شود. تجویز داروی ضد التهاب، بالا نگه داشتن بیضه و گذاشتن کیسه یخ روی بیضه 10 تا 15 دقیقه سه بار در روز برای 1 تا 2 روز می تواند به درمان عفونت بیضه ویروسی کمک کند.
معرفی آنتی بیوتیک برای عفونت بیضه
اگر عفونت بیضه به طور حاد به وجود آمده باشد، به طوری که بیضه بزرگتر از حد طبیعی شده باشد و پوست بیضه قرمز و مهمتر از همه، بیضه بسیار دردناک باشد، بیمار باید حداقل 5 روز در بیمارستان بستری شده و آنتی بیوتیک سیپروفلوکسین از راه رگ خونی به بیمار باید داده شود، ولی چنانچه گاه گاهی بیمار از درد بیضه شکایت داشته باشد، باید به مدت 4 هفته از داروهای خوراکی آنتی بیوتیک نظیر سیپروفلوکسین 250 میلی گرم هر 12 ساعت یک عدد، قرص تاوانکس 500 میلی گرم روزی یک عدد به مدت دو هفته و قرص افلوکسین 200 میلی گرم هر 12 ساعت یک عدد به مدت 4 هفته.
چه کسی نیاز به مراقبت پزشکی برای عفونت بیضه دارد؟
افرادی که از درد بیضه، قرمزی و تورم کیسه بیضه (اسکروتوم) شکایت دارند، فورا باید جهت مراقبت پزشکی و بررسی به پزشک مراجعه نماید. بیمار هرگز نباید از گرفتن مراقبت پزشکی در مواردی مثل پیچ خوردگی بیضه امتناع ورزد، چون این امر می تواند منجر به مرگ بافت بیضه های او شود. اگر دسترسی به پزشک وجود ندارد، باید به اورژانس مراجعه شود.
برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.
دکتر هوشنگ قوامی جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری و ناتوانی جنسی مردان در تهران