همه حقایقی که باید درباره کلیه پلی کیستیک بدانید!

کلیه پلی کیستیک ممکن است از ابتدا در جنین شکل بگیرد. در این صورت می گوییم جنین دچار کیست کلیه مادرزادی است. گاهی هم مکن است با افزایش سن این اتفاق در فرد بیفتد. با این نوشتار همراه باشید…


کلیه پلی کیستیک چیست؟

ابتلا به بیماری کلیه پلی کیستیک (PKD) بدین معنی است که فرد از یک اختلال ژنتیکی رنج می‌برد. این یعنی این مشکل به واسطه اختلالی در ژن‌های فرد رخ می‌دهد. این نوع کلیه باعث می‌شود کیست‌ها در درون کلیه‌ها رشد کنند. این کیست‌ها موجب بزرگتر شدن غیرعادی کلیه می‌شوند و به بافت سازنده کلیه آسیب وارد می‌کنند.

این نوع کلیه موجب می‌شود افراد به بیماری کلیوی مزمن (CKD) مبتلا شوند، موضوعی که می‌تواند به نارسایی کلیه یا بیماری‌های کلیوی مرحله نهایی (ESRD) منجر شود. همین امر مسبب دو درصد از موارد ابتلای سالانه به نارسایی کلیه در ایالات متحده شناخته می‌شود.

به طور کلی دو نوع اصلی کلیه پلی کیستیک وجود دارند: کلیه پلی کیستیک اتوزومال غالب و اتوزومال مغلوب. نوع اتوزومال غالب تنها درون کلیه‌های بیمار رشد می‌کند. این بیماری، کلیه پلی کیستیک بزرگسالان نیز نامیده می‌شود، زیرا افرادی که به این بیماری مبتلا هستند ممکن است تا حدفاصل 30 تا 50 سالگی متوجه مشکل خود نشوند.

علائم کلیه پلی کیستیک

در نوع اتوزومال مغلوب، کیست‌ها ممکن است در کلیه و کبد رشد کنند. اتوزومال مغلوب معمولا با عنوان کلیه پلی کیستیک نوزادی نیز شناخته می‌شود، زیرا نوزادان ممکن است با علائم این بیماری در ماه‌های اول زندگی یا پیش از تولد مواجه شوند.

علت کلیه پلی کیستیک

افراد مبتلا به کلیه پلی کیستیک، با این مشکل به دنیا می‌آیند. این مشکل تقریبا همیشه از یکی از والدین یا هر دو به ارث می‌رسد. افراد از هر جنس، سن، نژاد، قوم و ملیتی می‌توانند به کلیه پلی کیستیک مبتلا شوند. میزان ابتلا به این بیماری در مردان و زنان برابر است.

اگر خویشاوندی دارید که به کلیه پلی کیستیک مبتلا است، شما هم ممکن است به این بیماری مبتلا شوید یا ژن‌هایی را داشته باشید که می‌توانند موجب این بیماری شوند.

اگر ژن عامل این بیماری در بدن فردی وجود داشته باشد و این فرد به بیماری مبتلا نشده باشد، در علم ژنتیک به اصطلاح به چنین فردی حامل گفته می‌شود. این موضوع برای کلیه پلی کیستیک اتوزومال مغلوب بسیار شایع است.

کلیه پلی کیستیک چه خطراتی دارد؟

افرادی که به نوع غالب این کلیه مبتلا هستند معمولا از درد کلیه و فشار خون بالا رنج می‌برند. مشکلات دیگری که مبتلایان این نوع از کلیه که از آن رنج می‌برند عبارتند از:

  • نارسایی کلیه/ ESRD
  • عفونت‌های مجاری ادراری
  • سنگ‌های کلیه
  • کیست‌های کبدی
  • کیست‌های پانکراس
  • مشکلات دریچه قلب
  • مشکلات روده
  • آنوریسم مغزی
  • پری-اکلامپسیا

یکی از مشکلات حاد بارداری، که پری-اکلامپسیا نام دارد (این مشکل در زنان باردار مبتلا به نوع اتوزومال غالب و فشار خون بالا رخ می‌دهد).

کلیه پلی کیستیک در جنین

علائم و نشانه‌های اتوزومال مغلوب کلیه پلی کیستیک معمولا حتی پیش از به دنیا آمدن کودک نیز قابل مشاهده هستند. زنان بارداری که از مراقبت‌های پیش از زایمان استفاده می‌کنند معمولا به طور منظم به انجام سونوگرافی می‌پردازند.

سونوگرافی مشخص می‌کند که آیا کلیه‌ های جنین متولد نشده بزرگتر از حد معمول هستند یا خیر، این موضوع می‌تواند نشان دهنده ابتلای جنین به کلیه پلی کیستیک از نوع اتوزومال مغلوب باشد.

نشانه دیگری از این بیماری ژنتیکی کلیه اتوزومال مغلوب، کمبود مایع آمنیوتیک در درون رحم است. مایع آمنیوتیک، مایعی است که در اطراف جنین وجود دارد و در رحم مراقبت از کودک را برعهده دارد.

در ماه‌های اولیه بارداری، بدن مادر این مایع را تولید می‌کند. در میانه ماه‌ های بعدی بارداری، زمانی که کلیه ‌های جنین شروع به کار می‌کنند، این کلیه‌ ها به تولید مایع آمنیوتیک می‌پردازند.

بعضی از کودکانی که به اتوزومال مغلوب کلیه پلی کیستیک مبتلا هستند، حتی پیش از تولد نیز کلیه ‌هایی به شدت آسیب دیده دارند و کلیه ‌های آنها نمی‌تواند به اندازه کافی به تولید مایع آمنیوتیک بپردازد. تصاویر سونوگرافی می‌توانند کمبود مایع آمنیوتیک در اطراف کودک را نشان دهند.

اگر نوزادی با نوع مغلوب این بیماری  به دنیا بیاید، علائم بیماری در زمان تولد شامل موارد بعدی هستند:

  • شکم ورم کرده
  • فشار خون بالا
  • مشکلات تنفسی
  • بالا آوردن شیر مادر یا شیر خشک پس از تغذیه
  • مشکلات رشد در صورت و اعضای بدن

کودکانی که به  اتوزومال مغلوب کلیه پلی کیستیک مبتلا هستند، ممکن است علائمی نداشته باشند. کودکانی که به انواع حادتر نوع مغلوب این بیماری مبتلا هستند می‌توانند علائم مشکلات کلیوی و کبدی را به طور همزمان نشان دهند. موارد بعدی علائمی هستند که در این کودکان نشان داده می‌شوند:

  • فشار خون بالا
  • عفونت مجاری ادراری
  • درد در پهلو و کنار بدن
  • ایجاد رگ‌های واریس
  • قد و وزن کمتر از حد متوسط

آیا کلیه پلی کیستیک درمان دارد؟

هیچ درمانی برای نوع غالب این بیماری وجود ندارد، اما درمان‌های جدیدی برای کاهش سرعت پیشرفت اتوزومال غالب به سمت ایجاد نارسایی کلیه توسعه داده شده اند.

ممکن است روش‌های دیگری برای درمان علائم اتوزومال غالب و ایجاد حس بهتر در بیمار تجویز شوند. در این رابطه پزشک معالج می‌تواند بهترین روش‌ها برای مدیریت این وضعیت را به فرد تجویز کند.

درمان کلیه پلی کیستیک

هیچ درمانی برای اتوزومال مغلوب کلیه های پلی کیستیک وجود ندارد. درمان افراد مبتلا به این بیماری بر مدیریت علائم و درمان مشکلات بعدی متمرکز است. بسته به این که کودک چه علائم و مشکلاتی داشته باشد، درمان می‌تواند شامل موارد بعدی باشد:

  • دیالیز (به طور معمول به صورت دیالیز صفاقی، با این حال برای بعضی کودکان همودیالیز تجویز می‌شود)
  • پیوند کلیه
  • استفاده از هورمون‌های رشد
  • استفاده از داروهای فشار خون
  • تجویز آنتی بیوتیک‌ها
  • پیوند ترکیبی کلیه و کبد

کلیه نرمال و کلیه پلی کیستیک

جراحی کلیه پلی کیستیک

در بعضی از بیماران ممکن است دردهای شدیدی به واسطه این کلیه ایجاد شود، این دردها می‌توانند ناشی از عفونت کیستی، خونریزی به داخل کیست‌ها، سنگ کلیه یا کشیدگی بافت فیبری اطراف کلیه به واسطه رشد کیست باشند.

پزشک در ابتدا به ارزیابی علت ایجاد درد برای تعیین درمان مناسب می‌پردازد. اگر مشخص شود که درد مزمن به واسطه گسترش کیست ایجاد می‌شود، پزشک می‌تواند در ابتدا به تجویز مسکن‌های بدون نیاز به نسخه نظیر آسپیرین یا استامینوفن برای فرد بپردازد.

البته دقت به این موضوع اهمیت دارد که باید پیش از مصرف مسکن‌ها، به مشورت با پزشک پرداخته شود، زیرا بعضی از مسکن‌ها می‌توانند برای کلیه‌ها مشکل ساز شوند.

برای بیشتر (نه همه) انواع درد شدید ناشی از گسترش کیست‌ها، جراحی کاهش اندازه کیست‌ها می‌تواند درد پشت و کناره‌های بدن را کاهش دهد. با این حال، جراحی تنها می‌تواند رهایی موقتی ایجاد کند و نمی‌تواند پیشرفت بیماری به سمت نارسایی کلیه را کاهش دهد.

عمل جراحی در نوع غالب این کلیه شامل موارد زیر می‌شود:

      این روش در کنار سونوگرافی استفاده می‌شود. این روش در صورت وجود کیست‌های کلیوی/ کبدی عفونت کرده استفاده می‌شود که در مقابل آنتی بیوتیک‌ها بهبود پیدا نمی‌کنند.

پیشگیری از کلیه پلی کیستیک

هیچ راهی برای پیشگیری از انواع مختلف این کلیه وجود ندارد. اگر فردی به این بیماری مبتلا شده است، می‌تواند با پیگیری سبک زندگی سالم کلیه‌های خود را برای مدت بیشتری حفظ کند. بعضی از مواردی که برای داشتن سبک زندگی متناسب با این بیماری پیشنهاد می‌شود، شامل موارد زیر هستند:

  • حفظ قند خون در محدوده سالم
  • حفظ وزن در محدوده مناسب
  • پیگیری یک رژیم غذایی کم چربی و کم نمک
  • محدود کردن نوشیدن الکل
  • استفاده نکردن از سیگار و محصولات دیگر تنباکو، اگر در حال حاضر از سیگار یا فرآورده‌های تنباکو استفاده می‌کنید، ترک فوری آنها برای شما تجویز می‌شود.
  • ورزش روزانه به مدت سی دقیق، در بیشتر روزهای هفته
  • استفاده از داروهای تجویز شده از جانب پزشک
  • دقت و محدود کردن استفاده از داروهای بدون نیاز به نسخه

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 5روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)

  • تصویر کاربر مکائیل چهارشنبه ۶ اردیبهشت ۲( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 179 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر من کلیه کیستهای ساده اکوفری متعدد فراوان به سایز5mm20mm درهردوکلیه مشاهده شده چیکارکنم لطفا جواب بدین متشکرم
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی چهارشنبه ۶ اردیبهشت ۲( 1 سال پیش)

      با سلام ممكن است بيماري پلي كيستيك باشد هر سه ماه سونوگرافي انجام شود و از مصرف زياد گوشت خوداري شود

  • تصویر کاربر شاهمرادی دوشنبه ۱۹ مهر ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 308 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر خانم ۳۶ ساله هستم سابقه سنگ درهردو کلیه دارم دوروز بود حالم خیلی بد بود استفراغ های شدید دلدرد جفت کلیه هام درد میکرد سردرد شدید رفتم دکتر گفت گوارشم دچار مشکلشده سرم و امپول یه سری قرص داد بعد ۵ ساعت بهتر شدم دوروز هم فقط کته ماست خوردم تا اینک امشب درواقع دوروز بعداز اینک دکتر رفتم ۱۱ شب یهویی کلیههام درد گرفت با سوزش شدید ادرار سریع و تند تند بسیار آب خوردم تا رفتم دستشویی دیدم ک یه سنگ نسبتا کوچکی افتاد
    حالا سنگم و نگه داشتم ایا ببرم آزمایشگاه تا نوعش مشخص شه و اینک کلا چه جور تغذیه ای داشت باشم ک مناسب سنگ کلیه باش
    ممنون از صبوریتان روزگار به کامتون باش.
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۱۹ مهر ۰( 2 سال پیش)

      با سلام روزي سه ليتر مايعات ميل شود دو ليتر أن بايد أب باشد و روزي صد گرم گوشت بيشتر خورده نشود و مصرف نمك هم سه گرم در روز بيشتر نباشد

  • تصویر کاربر سجاد چهارشنبه ۳ شهریور ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 331 مشاهده پرسش
    سلام جناب دکتر من نزدیک سه ماه درد کلیه دارم اندازه سنگ 6/5میلی هست، قرص رواتینکسم هم استفاده کردم ولی جواب نگرفتم، لطفا من را راهنمایی کنید. ممنونم
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی چهارشنبه ۳ شهریور ۰( 3 سال پیش)

      با سلام سنگ شكن كنيد

    2. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی چهارشنبه ۳ شهریور ۰( 3 سال پیش)

      با سلام سنگ شكن كنيد

    3. نمایش سایر 1 پاسخ
  • تصویر کاربر محمدی چهارشنبه ۲۷ مرداد ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 344 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر شوهرم ۳۲ سال سن داره و چندسالی هست کلیه چپ رو از دست داده الان تقریبا ۳ هفته اس که کلیه راستش هم کراتینش بالا رفته روی ۷ و درحال حاظر کراتین روی ۳ اومده،آقای درسته که باید کراتینش روی ۰ بیاد؟ و اینکه میخاستم بپرسم رابطه زناشویی براش ضرر نداره؟
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی چهارشنبه ۲۷ مرداد ۰( 3 سال پیش)

      با سلام مصرف گوشت و نمك را محدود كند و عمل جنسي بلامانع مي باشد

  • تصویر کاربر فریدون چهارشنبه ۱۶ تیر ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 354 مشاهده پرسش
    باسلام من قوزک پاک ورم کرده بود رفتم سونو گرافی و آزمایش دادم سونو گرافی گفت شما یک کلیه داری مادر زاد و نوشته کلیه راست به سایز ۱۲۴mmبزرگتر از حد نرمال .(هایپرتروفی جبرانی )مشهود است آیا مشکلم حاد هست لطفا راهنمایی بفرمایین ممنون اکوی پارانشیم کبدافزایش در حد گرید یک هم در سونو گرافی نوشته شده
    تصویر یک میکرو دیلتیازبطول ۳م.مدر پل فوقانی کلیه راست دیده شده بقیه چیزا در حد نرمال زده دکتر مشکلم چی میتونه باشه ممنونم اگه زودتر جواببدین
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی چهارشنبه ۱۶ تیر ۰( 3 سال پیش)

      با سلام مادرزادي داراي يك كليه طبيعي هستيد و مشكلي وجود ندارد و سنگ هم دفع مي شود

  • تصویر کاربر میم پنجشنبه ۱۰ تیر ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 343 مشاهده پرسش
    سلام خسته نباشید36ساله هستم کلیه پلی کیستیک دارم.سوال داشتم
    1.کراتینین به چه حدی (عدد)برسه بایددیالیز کرداصلا مشخصه دیالیزکراتینین بالاست
    2.دهم اردیبهشت آزمایش دادم کراتینین 4.25بوده گفتند بهم که6ماه دیگه دیالیزی میشم 2ماه فرصت دارم عملAVFراانجام بدم(از10اردیبهشت تاحالا10تیر)نظر شما چیه ممنون از صحه صبرشما.
    3.آیااگرحالاآزمایش بدم کراتینین بیاد زیر عدد4دیالیز عقب میفته
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی پنجشنبه ۱۰ تیر ۰( 3 سال پیش)

      با سلام بايد به عدد ٨ برسد

  • تصویر کاربر رضاآشوری جمعه ۱۱ تیر ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 443 مشاهده پرسش
    سلام خسته نباشید
    سمت چپ کلیه یک سنگ به انداره2/8م م
    دارم برای دفع سریع باید از چه دارویی استفاده کنم...
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی جمعه ۱۱ تیر ۰( 3 سال پیش)

      با سلام سنگ كليه خود به خود دفع مي شود نيازي به دارو ندارد

  • تصویر کاربر بهزادسلطانی شنبه ۱۸ اردیبهشت ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 435 مشاهده پرسش
    سلام من چندسال قبل سونوگرافی گرفتم گفتن کلییه ت سنگ سازاست چندسال هست دوسال یکبار تاحد کشت درمیکنه وادرارخونی هست ومیرم دکتر امپول میده وگاهی میاد بیرون والانم باز حالم خراب شده امپول داده ولی باز گاهی کم کم اذیتم میکنه وکامل خوب نشده الانم روزه هستم دکتر عمومی گفت توهیچ وقت نبایدروزه بگیری چون کلییه ت سنگساز تکلیف من برای اینده روز گرفتنم چیه خواهشن زودجواب بدید چطوری ازشردردش راحت بشم
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی شنبه ۱۸ اردیبهشت ۰( 3 سال پیش)

      هر ١٢ ساعت يك عدد شياف ديكلوفناك ١٠٠ ميلي ده روز استعمال كنيد

  • تصویر کاربر ایوب دوشنبه ۳۰ فروردین ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 366 مشاهده پرسش
    با سلام و خسته نباشی آقای دکتر فرزند ما از دوران جنینی مشکل کلیه پلی کیستیک داره از الان ۴ ساله هست و حال عمومی خوبی داره خدا رو شکر
    هفته پیش سونوگرافی گرفتیم خواستم جوابشون رو نگاه کنید در جواب سونوگرافی اخیر نسبت به سونوگرافی سال ۹۸ یکم سایز کلیه هاش بزرگتر شده حدود ۱۰ میلیمتر چون گفته بودن کلیه پلی کیستیکش نباید هیچ بزرگتر بشه خواستم ببینم مشکلی داره یا نه
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۳۰ فروردین ۰( 3 سال پیش)

      با سلام كليه پلي كيستيك درماني ندارد و ممكن است بزرگتر شود تا ٤٠ سالگي مشكلي پيش نمي أيد

  • تصویر کاربر امیر دوشنبه ۳۰ فروردین ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 506 مشاهده پرسش
    با سلام من سنگ کلیه دارم و با توجه به سونوی اخر و داشتن تکرر ادرار فکر میکنم سنگ در حالب گیر کرده بعضی اوقات در ناحیه شکم دردهای خفیف دارم ایا میتونم کپسول رواتینکس روا مصرف کنم تا سنگ از بین بره و نیازی به جراحی نداشته باشم؟در ضمن بیماری زمینه ای ندارم.و ایا میتونم روزه بگیرم؟
    ممنون
    سال 98 دکتر نامه دادن که اگر درد شدید داشتم اورژانسی بتونم مراجعه کنم بیمارستان که پیوست شد
    1. تصویر کاربر دکتر هوشنگ قوامی دوشنبه ۳۰ فروردین ۰( 3 سال پیش)

      روزه مي توانيد بگيريد رواتينكس را ادامه دهيد

درحال دریافت اطلاعات
پرسش از دکتر